نقش روضه الشهدای کاشفی در گسترش تحریفات تاریخ عاشورا

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، دوره: 13، شماره: 47
  • کد COI اختصاصی: JR_DEHKH-13-47_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 460
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمیدرضا جدیدی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.

چکیده

روضه الشهدای ملا حسین واعظ کاشفی (د. ۹۱۰ق) تصویرگر واقعه عاشورا با بیانی ادیبانه و جذاب و یکی از اولین مقاتل فارسی و از تاثیرگذارترین آثار پیرامون واقعه کربلاست. این اثر پس از نگارش تا به امروز، به سبب گسترش اخبار مجعول و تحریف وقایع، مورد انتقاد جدی قرار گرفته است، به شکلی که آن را از جمله مهمترین دلایل اشاعه اخبار دروغین و ضعیف تاریخی در مورد حادثه عاشورا دانسته اند. در این مقاله ادبی- تاریخی با بهره­جویی از روش تحلیلی – توصیفی، پس از توضیحات مختصری پیرامون ویژگی های اجتماعی- فرهنگی پایان عصرتیموری و آثار و زندگانی کاشفی، ضمن بیان و نقد نظریات مختلف در مورد این اثر و نویسنده آن همچنین ذکر انواع تحریف در واقعه عاشورا، به دلایل ورود مجعولات و تحریفات تاریخی به این کتاب و علل اقبال عمومی به آن پرداخته شده و منابع مورد استفاده و شیوه روایت کاشفی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های این پژوهش مبین این حقیقت است که مسائلی مانند ضعف منابع مورد استفاده کاشفی، شیوه های روایت داستانی و صوفیانه او؛ تکیه بر حافظه مولف به دلیل اشتغال وی به امر وعظ و توجه به انشاءپردازی به جای دقت در نقل وقایع و قصد کاشفی به عنوان واعظی شیعی در ایجاد ارتباط عاطفی مردم روزگارش با اهل بیت (ع)، از مهمترین دلایل ورود تحریفات به این کتاب است. همچنین می توان گفت تیموریان خراسان فضایی ایجاد کردند که نتیجه اش پذیرش تشیعی شد که بعدها صفویه به تبلیغ و رسمیت بخشی به آن همت نمودند.

کلیدواژه ها

تحریفات تاریخی, روضه الشهدای کاشفی, مقتل, عاشورا, عزاداری, تیموریان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.