ارزیابی تاثیر استرپتومایسس های خاک برد بر شاخص های رشدی گیاه گوجه فرنگی در شرایط تنش زیستی ناشی از شبه قارچ Phytophthora nicotianae

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه زیست شناسی میکروارگانیسمها، دوره: 10، شماره: 38
  • کد COI اختصاصی: JR_BJM-10-38_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 327
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ریحانه میجانی

کارشناس ارشد رشته گیاه پزشکی، بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

غلامحسین شهیدی بنجار

استاد بیماری شناسی گیاهی، بخش مهندسی گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

سونیا عقیقی

استادیار گروه فیزیولوژی گیاهی، پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

اکرم صادقی

عضو هیات علمی بخش بیوتکنولوژی میکروبی، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

مقدمه: شبه قارچ (Breda de Haan) Phytophthora nicotianaeبیمارگر گیاهی ویرانگر با انتشار جهانی است که سبب پوسیدگی ریشه، میوه، برگ و طوقه گیاه می شود. این میکروارگانیسم یکی از مخرب ترین اوومیست های بیمارگر گیاهی به شمار می رود. گونه های فیتوفتورا به عنوان عامل بیماری های مختلف در تعداد زیادی از گیاهان صیفی و جالیز شناخته شده اند که در اثر حمله به گیاه، علائمی مانند مرگ گیاهچه، سوختگی اندام های هوایی و پوسیدگی میوه، ساقه، طوقه و ریشه ایجاد می کنند و در بیشتر موارد نیز منجر به مرگ میزبان می شوند. زیان های اقتصادی ناشی از P. nicotianae به دلیل تنوع میزبان و خسارت های زیست محیطی آن بسیار زیاد است؛ ازاین رو، کنترل این بیمارگر یک چالش مداوم محسوب می شود. مواد و روشها: به منظور کنترل بیولوژیک بیماری مزبور، از بین تعداد زیادی از اکتینومیست های خاکزی جداشده از استان کرمان سه جدایه M۶، M۸ و M۲۱۵ انتخاب شدند که فعالیت ضد اوومیستی موثری علیه P. nicotianae نشان دادند. برای درک بهتر مکانیسم بازدارندگی این جدایه ها،آزمون کشت متقابل در شرایط آزمایشگاهی، اثر محرک رشدی و کنترل کنندگی بیمارگر ازطریق کاربرد جدایه های آنتاگونیست در شرایط گلخانه ای و شناسایی مولکولی آنتاگونیست منتخب با اعمال بهترین اثر مهارکنندگی بر بیماری در گیاه گوجه فرنگی رقم  Super Chefانجام شد. نتایج: سه جدایه M۶ ،  M۸و  M۲۱۵ جداشده از خاک به منظور ارزیابی فعالیت آنتاگونیستی علیه بیمارگر P. nicotianae در گیاه گوجه فرنگی ارزیابی شدند. از بین آنها جدایه M۸ در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای پس از آنالیز آماری، اثر مهارکنندگی بر بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه گوجه فرنگی اعمال کرد. مقایسه عملکرد جدایه های ارزیابی شده در شرایط گلخانه ای نشان داد جدایه M۸ بیشترین تاثیر را در افزایش شاخص ها ی رشد گیاه گوجه فرنگی رقم Super Chef شامل ارتفاع بوته، تعداد گل، وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک ریشه داشت. جدایه مزبور براساس آنالیز توالی زیرواحد کوچک RNA ریبوزومی (۱۶S rRNA)، شناسایی و براساس نتایج حاصل سویه شاخص Streptomyces venetus CMU-AB۲۲۵T بالاترین شباهت (۰۸/۹۶ درصد) را با جدایه M۸ داشت. بحث و نتیجهگیری: امید است بتوان از سویه M۸ S. venetus درکودها ی زیستی و تولید ترکیبات بازدارنده زیستی برای بیوکنترل بیمارگرهای گیاهی استفاده کرد. در این خصوص، در تحقیقاتی گزارش شده است که استفاده از عوامل مختلف کنترل زیستی مانند Trichoderma. harzianum و T. asperellum در کمپوست غنی شده می تواند برای کاهش علائم P. nicotianae در نهال های فلفل موثر باشد. در این راستا، تولید محصول بر پایه باکتری M۸ S. venetus مستلزم انجام تحقیقات فراتری است؛ ازجمله برهمکنش باکتری مزبور با سایر میکروارگانیسم های مفید خاکزی و عدم تاثیر منفی در جمعیت میکروب های مفید خاک، بررسی دامنه فعالیت ضدمیکروبی باکتری علیه سایر قارچ ها و باکتری های بیمارگر گیاهی و ملاحظات ایمنی زیستی.

کلیدواژه ها

استرپتومایسس, Phytophthora nicotianae, فعالیت ضداوومیستی, گوجه فرنگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.