تحلیل فرآیندهای مورفودینامیکی موثر در عمیق شدگی آبراهه های جلگه جنوب غربی دریای خزر، مطالعه موردی: رودخانه های لیسار، کرگانرود و شفارود در استان گیلان

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره: 10، شماره: 38
  • کد COI اختصاصی: JR_GPS-10-38_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 456
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا حاجی کریمی

دکتری ژئومورفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه تربیت مدرس،تهران،ایران

سیاوش شایان

دانشیار ژئومورفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

مجتبی یمانی

استاد ژئومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشگاه تهران

رضا خوشرفتار

استادیار ژئومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان،

هژیر محمدی

کارشناس ارشد هیدروژئومورفولوژی، دانشگاه زنجان

چکیده

با توجه به وقوع همزمان بالاآمدگی البرز و فرونشست صفحه اقیانوسی خزر و تغییرات تراز آب دریای خزر، شرایط پیچیده ای را در سطح جلگه از لحاظ رسوبگذاری و حفر مجرا شاهد هستیم. به دلیل مورفولوژی ناهمگون مناطق ساحلی، تاثیر نوسانات دریای خزر در تمام مناطق ساحلی یکسان نیست. مساله تحقیق آن است که بستر رودخانه­های منتهی به خط ساحلی خزر عمیق­شدگی قابل توجهی را نشان می دهد. از جمله هدفهای اصلی این تحقیق، بررسی ارتباط میزان کف کنی رودخانه­ها با نوسان های آب دریای خزر، مورفوتکتونیک البرز و عوامل انسانی است. برای دستیابی به این هدف از داده های دبی و رسوب، نوسان های تراز آب، مدل رقومی ارتفاعی منطقه با توان تفکیک ۵/۱۲ متر به همراه عکس های هوایی، تصاویر گوگل ارث، مطالعات کتابخانه ای و میدانی مورد استفاده قرارگرفته است. برای شناخت نحوه عملکرد و میزان اثرگذاری فعالیت های نوزمین ساخت و تحلیل نیمرخ های طولی و عرضی رودخانه ها از شاخص های ژئومورفیک استفاده شد؛ و به منظور بررسی روند کف کنی رودخانه­های مورد مطالعه از کوهستان تا خط ساحل، مقایسه تحلیلی نیمرخ­های طولی و عرضی و مطالعه نمودارهای تاریخی نوسانات آب دریای خزر انجام گرفت و با بهره گیری از استدلال استقرائی تحلیل ها انجام شد. نتایج حاصل از شاخص های مورفوتکتونیک و مشاهدات میدانی و بررسی نیمرخ های عرضی رودخانه ها، نشان داد که در برخی نیمرخ ها علاوه بر بالاآمدگی البرز، سایر عوامل از جمله عامل انسانی و نوسانات دریا و فرونشست تکتونیکی در عمیق شدگی بستر رودخانه ها نقش داشته اند.

کلیدواژه ها

ژئومورفولوژی ساحلی, تغییرات سطح اساس خزر, مورفوتکتونیک, جلگه خزر, حفر رودخانه ای

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.