مستانه جلیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران،
سینا عطاروشن - دکترای اکولوژی گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران

مالچ نفتی مخلوطی کلوئیدی است که از هیدروکربن های نفتی سنگین تشکیل یافته است. استفاده از مالچ نفتی با آلودگی خاک، تخریب محیط زیست وتآثیر مخرب بر پوشش گیاهی همراه بوده است. پژوهش حاضر در سال ۱۳۹۳ با هدف تاثیرآلودگی مالچ نفتی بر پوشش گیاهی و خاک در منطقه غرب کرخه)حمیدیه( بررسی گردید. برای برداشت قطعات نمونه در هر منطقه ۳۰ قطعه نمونه به روش ترانسکت خطی-تصادفی انتخاب شده و تعیین قطعات نمونه پوشش گیاهی به روش حلزونی ویتاکر بوده و در مرکز هر پلات از عمق ۳۰ - ۰ سانتی متری نمونه خاک برداشت شده و خصوصیات بافت، اسیدیته، هدایت الکتریکی،کربن، نیتروژن، فسفر، آهک، تخلخل، وزن مخصوص حقیقی، وزن مخصوص ظاهری و TPH اندازه گیری شده بود. تغییر پذیرترین عوامل خاکی موثر بر پراکنش پوشش گیاهی با استفاده از آنالیزهای PCA و CCA تعیین شد. نتایج پژوهش نشان داده است که پارامترهای فسفر، نیتروژن، وزن مخصوص ظاهری، وزن مخصوص حقیقی، تخلخل، کربن و TPH در منطقه شاهد کمتر از منطقه مالچ پاشی بوده درحالیکه پارامتر EC در منطقه شاهد بیشتر بوده است. نتایج آنالیز PAC نشان داده است که قطعات نمونه منطقه شاهد با محور یک و دو همبستگی داشته و بیشترین همبستگی با جهت مثبت محور بوده است. نتایج آنالیز CCA نشان داده است که قطعات نمونه منطقه مالچ پاشی با محور یک در خصوص کلیه پارامترها به جز هدایت الکتریکی همبستگی مثبت داشته و با جهت مثبت محور اول بیشترین همبستگی را داشته است. در نهایت پیشنهاد می گردد جهت جلوگیری از آلودگی مالچ های نفتی از مالچ های آلی که منشا کربنی داشته و کیفیت خاک را با افزودن مواد معدنی موردنیاز گیاهان افزایش می دهند، استفاده شود.

آلودگی، مالچ نفتی، پوشش گیاهی، مشخصه های فیزیکی-شیمیایی خاک، منطقه غرب کرخه(حمیدیه)