تحلیل پتانسیل سیل خیزی حوضه آبریز قره سو در استان کرمانشاه

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 9، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_GEH-9-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 329
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

غلامرضا محمدی

دانشجوی دکتری تخصصی آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

رضا برنا

- دانشیار گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

فریده اسدیان

استادیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

سیلاب یکی از بزرگ­ترین مشکلات جهانی است به طوری که با افزایش شدت و فراوانی سیل، نگرانی­های جهانی در خصوص افزایش مرگ ومیر و ضررهای اقتصادی ناشی از سیل افزایش یافته است. در این تحقیق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، تصاویر ماهواره­ای، داده های ایستگاه سینوپتیک، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش تلفیق لایه­ها (WLC) پتانسیل سیل­خیزی حوضه آبریز قره­سو مدل­سازی شده است. نقشه نهایی خطر سیل­خیزی بر پایه ترکیبی از عوامل و عناصر اقلیمی و فیزیکی یعنی ۱۰ عامل پوشش گیاهی، ارتفاع، مسیل سیلابی، زمین­شناسی، کاربری اراضی، بارش، فاصله از رودخانه، شیب، خاک و تراکم زهکشی تهیه شد. وزن هر یک از معیار­ها با روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و جهت مدل­سازی فضایی و تلفیق لایه­ها برای تهیه نقشه پتانسیل سیل­خیزی از روش ترکیب خطی وزن­دار (WLC) استفاده گردید. نتایج حاصل از پهنه­بندی ریسک سیل­خیزی نشان داد که طبقه ۴ به عنوان رده­ای با خطر زیاد با ۷/۲۱ درصد و طبقه ۵ نیز با پتانسیل سیل­خیزی خیلی زیاد با ۴/۸ درصد، بیشتر در مناطق کوهستانی شمال و مرکز منطقه واقع هستند که در مجموع حدود ۳۱ درصد از محدوده حوضه آبریز را پهنه­های سیل خیز خطرپذیر زیاد تا خیلی زیاد در بر گرفته است و به دلیل اینکه بیشترین نقش را در تولید رواناب دارند، باید از نظر مدیریت آبخیز­داری موردتوجه ویژه باشند. طبقات یک تا سه با پتانسیل سیل­خیزی کم تا متوسط با قرارگیری در مناطق کم ارتفاع، دامنه و دشت­های مرکز، جنوب و غرب حوضه قرار گرفته­اند و بیش از ۶۹ درصد از منطقه را در بر گرفته­اند.

کلیدواژه ها

سیل خیزی, سامانه اطلاعات جغرافیایی, تحلیل سلسله مراتبی, قره سو

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.