مطالعه ماهوی دارا شدن بلاجهت در نظام حقوقی ایران و هندوستان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات شبه قاره، دوره: 13، شماره: 40
  • کد COI اختصاصی: JR_JSRU-13-40_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 371
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عارف بشیری

دانشجوی دکتری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه مازندران

محمد محسنی دهکلانی

دانشیار رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه مازندران(نویسنده مسئول)

عبدالحسین رضائی راد

دانشیار رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

یکی از اصول بنیادین بسیاری از نظام­های حقوقی دنیا، دارا شدن بلاجهت به­منظور نظارت بر راه­های مختلف تحصیل مال بین اشخاص حقیقی یا حقوقی است. به­موجب این اصل، هرگونه جمع­آوری ثروت از طریق ایراد خسارت بر دیگران، نامشروع و غیرقانونی تلقی شده و به­موجب آن، متخلف، ملزم به پرداخت غرامت می­گردد. به­رغم تشابهات ماهیتی قاعده در حقوق ایران و هند، پرسش اساسی این است که درخصوص ماهیت قاعده، نحوه مجازات، و مسوولیت حقوقی متخلفین این حوزه، چه تئوری­هایی از سوی تحلیلگران حقوقی دو کشور ارائه شده است؟ این مقاله با تحلیل مقایسه­ای قوانین مدنی و کیفری ایران و هند و با بهره­گیری از ابزار کتابخانه­ای، به بازخوانی و ارزیابی مفهوم دارا شدن بلاجهت و ناعادلانه در نظام حقوقی ایران و هندوستان پرداخته و خلاصه یافته­های پژوهش چنین شد که تلازم دارا شدن مال با کاهش مال دیگری به­عنوان محور کلیدی رویه­های قضایی در امور مدنی، منجر به پوشش مفاد قاعده در مسائل نوظهور مدنی و پویایی رویه دادگاه­های دو کشور گشته و در قلمرو حقوق کیفری، به­رغم سازوکار «الزام به پرداخت غرامت» از سوی قانونگذار هندی، خلا مهمی-برخلاف قانون کیفری ایران- از حیث توجه به جنبه عمومی جرم به­چشم می­خورد که مستلزم اعمال­نظر آن به­منظور ممانعت از نقض نظم عمومی در جامعه هند می­باشد.

کلیدواژه ها

دارا شدن بلاجهت, دارا شدن ناعادلانه, تحصیل مال نامشروع, مسوولیت حقوقی, آراء قضایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.