بررسی تاثیر استفاده از مربی مجازی در شبیه ساز هوشمند آموزش قوانین رانندگی بر عملکرد یادگیری

پیشینه و اهداف: فناوری واقعیت مجازی به­عنوان ابزاری موثر در آموزش مهارت­ها و مفاهیم مختلف شناخته شده ­است. آموزش و نهادینه کردن فرهنگ ترافیک از طریق رویکردهای نوین، امری ضروری برای کنترل و به حداقل رساندن ضرر و زیان ناشی از مشکلات رانندگی است. طی سال­های اخیر عنصر مربی مجازی، جهت افزایش تعامل و بهبود یادگیری آموزندگان به سیستم هوشمند آموزشی افزوده شده است. آموزش از طریق مربی یا به اصطلاح «ویدیو مدلینگ» که جزو محتواهای آموزشی چندرسانه ای است به نمونه های آموزشی گفته می شود که در آن یک مربی رویه انجام عملی را شرح ­می دهد. بررسی اثرات به­کارگیری مربی هوشمند مجازی در محتوای آموزشی چندرسانه­ای، یکی از حوزه­های ویژه پژوهش در زمینه آموزش و یادگیری است که به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است. از طرفی در سال­های اخیر استفاده از فناوری و روش­های نوین در امر آموزش ترافیک بسیار مورد توجه قرار گرفته و کشورهای مختلف در این زمینه سرمایه­گذاری قابل توجهی داشته­اند. با توجه به این امر، در پژوهش حاضر با توسعه­ و آزمایش بازی شبیه­ساز آموزش قوانین ترافیک (ترافیک_سیم)، تاثیر حضور مدرس هوشمند مجازی بر بهبود یادگیری کاربران و افزایش حس حضور آنها بررسی شد. هدف این تحقیق بررسی اثر حضور آموزشگر مجازی در آموزش قوانین رانندگی است. همچنین در گام بعدی، محقق قصد دارد میزان تاثیر آموزشگر مجازی را بر یادگیری و حس حضور کاربر در سناریوهای رانندگی بررسی کند. روش ها: برای ارائه­ محتوای آموزشی در بازی، شبیه­ساز ترافیک-سیم در دو نسخه­ شامل مدرس هوشمند مجازی (مربی محور) و فاقد آن (متنی-تصویری) طراحی و پیاده­سازی شد. با استفاده از یک مطالعه­ی کاربر محور میزان یادگیری و حس حضور آزمون شوندگان در دو نسخه­­ی مذکور از بازی ارزیابی و مقایسه شد. به منظور آزمون متغیرهای هدف، جامعه­ آماری ۲۰ نفره از دانشجویان دانشگاه هنراسلامی تبریز انتخاب شد که به­صورت تصادفی به دو گروه کنترل یا آزمایش تخصیص یافتند. گروه آزمایش با استفاده از شبیه­ساز مربی محور و گروه کنترل با به کارگیری شبیه ساز متنی-تصویری تحت آموزش قرار گرفتند. پس از تجربه­ی بازی شبیه­ساز توسط دو گروه، جهت تحلیل تاثیر حضور مربی هوشمند مجازی بر دو متغیر یادگیری و حس حضور، به ترتیب از داده­های مربوط به تعداد قوانین نقض شده در طول انجام بازی و نتایج پرسش نامه­ حس حضور برای دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شد. یافته ها:تحلیل­های انجام­ شده در دو سطح آماری توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (آزمون t مستقل) نشان می­دهد که استفاده از مدرس هوشمند مجازی، می­تواند باعث بهبود یادگیری (۰۵/۰>p و ۰۴۳/۰=(۱۸) tو۰۰/۳= SD و ۰۰/۵=M) و نیز افزایش حس حضور افراد (۰۵/۰>p و ۰۲۳/۰=(۱۸) tو۰۰/۶= SD و ۱۱۴=M) در روند آموزش مفاهیم ترافیک شود. نتیجه گیری: در پژوهش حاضر شبیه­ساز ترافیک­­_سیم به عنوان یک بازی جدی و با توجه به سناریوهای رانندگی در دنیای واقعی، جهت آموزش قوانین ترافیک طراحی و توسعه یافت. سپس به منظور بررسی تاثیر حضور آموزشگر مجازی بر یادگیری و حس حضور آموزندگان، داده­های مربوط به تعداد قوانین نقض شده در جریان بازی و پرسشنامه حس حضور گردآوری شد. نتایج حاصل از داده­ها حاکی از این بود که حضور آموزشگر مجازی می­تواند باعث افزایش حس حضور شرکت­کنندگان و به تبع آن افزایش کیفیت فرایند یادگیری قوانین رانندگی شود. یافته­های ما حاکی از آن است که افراد پس از ارتکاب خطا و متذکر شدن توسط مربی مجازی سعی خواهند کرد استراتژی­های ایمن­تری اتخاذ کرده و عملکرد خود را بهبود دهند. از طرفی حضور این عامل، سبب ایجاد تعامل اجتماعی میان کاربر و مدرس شده و میزان حس حضور فرد را افزایش می­دهد. با توجه به نتایج به دست آمده از مطالعات گذشته و پژوهش حاضر می­توان به این نکته پی برد که مداخله یک عامل آموزشی مجازی، می­تواند تاثیر مثبتی بر میزان یادگیری و همچنین میزان حس حضور افراد در روند شبیه­ساز رانندگی آموزش ترافیک داشته ­باشد. بنابراین می­توان از این عامل جهت بهبود روند یادگیری در موضوعات آموزشی بهره گرفت.

کلیدواژه ها:

بازی رایانه ای آموزشی جدی ، شبیه ساز رانندگی ، آموزش قوانین ترافیک ، مدرس مجازی