حمیدرضا غفاریان مالمیری - استادیار گروه جغرافیا دانشگاه یزد، یزد، ایران
هادی زارع خورمیزی - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
مراد مرتاض - دانش آموخته کارشناسی ارشد باغبانی و زراعت، دانشکده علوم گیاهی، دانشگاه کالیفرنیا، دیویس، کالیفرنیا

تبخیر و تعرق که شامل تبخیر آب از سطح خاک و تعرق از پوشش گیاهی می­باشد، یک پارامتر فیزیکی اساسی برای مدیریت منابع آب و نیاز آبی در بخش کشاورزی ­می­باشد. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تبخیر و تعرق واقعی از سطح باغات پسته حاشیه کویر ابرکوه استان یزد به منظور استفاده بهینه از منابع آبی این منطقه می­باشد. بدین منظور از سری زمانی تصاویر ماهواره­ای لندست ۸ با ۱۶ تصویر در طول دوره رشد پسته در سال ۱۳۹۴ استفاده شد و سپس با استفاده از الگوریتم سبال نقشه­های تبخیر و تعرق باغات پسته در دوره­های ۱۵ روزه مربوط به ۴ مرحله اصلی فنولوژی گیاه پسته بدست آورده شد. مقایسه تبخیر روزانه بدست آمده از طریق الگوریتم سبال با تبخیر و تعرق بدست آمده از طریق روش فائو۵۶ نشان داد نتایج دو مدل مطابقت خوبی با هم دارند؛ به طوری­که، میانگین میزان همبستگی در شش نقطه در طول فصل رشد بین دو روش سبال و فائو، ۵۶، ۷۷/۰ و خطای RMSE بین این دو روش، ۲۴/۱ میلی­متر در روز بدست آمد. بر اساس نتایج، میانگین میزان تبخیر و تعرق پسته در سطح منطقه مطالعاتی در سال ۱۳۹۴، ۱۰۱۵ میلی­متر و در ۸۳ درصد سطح باغات میزان تبخیر و تعرق واقعی در یک فصل رشد یک­ساله، ۷۰۰ تا ۱۳۰۰ میلی­متر می­باشد. در ماه­های خرداد و تیر حداکثر میزان تبخیر و تعرق مشاهده شد. به طوری­که، در ماه­های نا­مبرده، میزان تبخیر و تعرق در دوره­های ۱۵ روزه بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلی­متر متغیر است. همچنین، بر اساس نتایج، ۵۰ درصد میزان تبخیر و تعرق در بازه زمانی ۱ خرداد تا ۳۱ مرداد صورت می­گیرد.

سبال, مدیریت آبیاری, پسته, تبخیر و تعرق, ابرکوه