نیما یداللهی فارسانی - Shahrekord University
محمودرضا تدین - Shahrekord University
مجتبی کریمی - Shahrekord University

به منظور بررسی اثر تیمار های محلول پاشی و کم آبیاری بر صفات کمی و کیفی چغندر قند، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۸ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام شد. تیمار های آبیاری شامل: آبیاری پس از ۷۰، ۱۰۰ و ۱۳۰ (به ترتیب I۳, I۲, I۱) میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A در کرت های اصلی و تیمار های کودی به صورت محلول پاشی شامل: شاهد (بدون مصرف کود)، پتاسیم (K)، بور (B) و تلفیق بور + پتاسیم (B + K) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین عیار قند مربوط به تیمار آبیاری I۲ و محلول پاشی بور بود که از لحاظ آماری با تیمار آبیاری I۱ و محلول پاشی بور + پتاسیم تفاوت معنی دار نداشت. اگرچه در تیمار آبیاری I۲ نسبت به تیمار آبیاری I۱ عیار قند افزایش یافت، اما عملکرد شکر سفید احتمالا به واسطه کاهش عملکرد ریشه و افزایش ناخالصی های ریشه و درنتیجه افزایش قند ملاس (ناشی از تنش خشکی) درنهایت کاهش یافت. بیشترین وزن تر شاخساره، قطر ریشه و وزن خشک تک ریشه در تیمار آبیاری I۱ و محلول پاشی بور + پتاسیم مشاهده شد. کمترین میزان نیتروژن مضره و قند ملاس نیز به ترتیب در شرایط آبیاری کامل و محلول پاشی پتاسیم و بور + پتاسیم به دست آمد. از آنجایی که بیشترین عملکرد شکر سفید در شرایط آبیاری کامل و محلول پاشی بور + پتاسیم به دست آمد، می توان نتیجه گرفت تنش خشکی طی مراحل رشد و نمو چغندر قند مطلوب نیست. در مجموع چون بیشتر مناطق کشور به ویژه در سال های اخیر با تنش خشکی مواجهند؛ بنابراین محلول پاشی عناصر بور و پتاسیم می تواند به عنوان رهیافتی برای کاهش آثار سوء تنش خشکی و بهبود صفات کمی و کیفی چغندر قند مورد توجه قرار گیرد.

Drought stress, white sugar yield, Sugar molasses, Foliar application, تنش خشکی, عملکرد شکر سفید, قند ملاس, محلول پاشی