بررسی تغییرات تجمع برخی تنظیم کننده های اسمزی معدنی و آلی در ارقام مختلف چغندرقند (Beta vulgaris L.) تحت تنش شوری

این آزمایش به منظور مطالعه تنظیم کننده های اسمزی چغندرقند تحت تنش شوری و تعیین بهترین روش جهت غربال ارقام متحمل و حساس، در سال زراعی ۱۳۸۹-۱۳۸۸، در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اجرا شد. تعداد سه رقم چغندرقند (۱BR، جلگه و رسول)، تحت سه سطح شوری از منبع کلرید سدیم (NaCl)، شامل شاهد (صفر)، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی مولار به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش شوری، وزن خشک ریشه و اندام هوایی و سطح برگ به طور معنی داری کاهش یافت (۰۱/۰P ≤). با افزایش شوری، محتوای نسبی آب برگ (RWC) و مقدار پتاسیم کاهش نشان دادند. درصورتی که، صفاتی هم چون نفوذپذیری نسبی غشاء (RMP)، محتوای سدیم، پرولین و قندهای محلول در برگ های تمام ارقام، افزایش یافتند. ارزیابی تحمل و حساسیت ارقام با استفاده از شاخص حساسیت به تنش (SSI) نشان داد که در غلظت ۲۰۰ میلی مولار کلرید سدیم، ارقام رسول، ۱ BRو جلگه به ترتیب متحمل، نیمه متحمل و حساس بودند. با توجه به نتایج هم بستگی صفات وزن خشک ریشه دارای بیشترین هم بستگی معنی دار با شاخص حساسیت به تنش بوده بنابراین در شرایط تنش شوری، وزن خشک ریشه در مرحله گیاهچه ای می تواند به عنوان معیار مناسبی جهت انتخاب ارقام متحمل مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Proline ، Sugar beet ، Relative water content ، Ratio of potassium to sodium ، Relative membrane permeability ، پرولین ، چغندرقند ، محتوای نسبی آب برگ ، نسبت پتاسیم به سدیم ، نفوذپذیری نسبی غشا