ارزیابی لاین های حاصل از تلاقی بین گونه ای در دو زمینه ژنتیکی متفاوت در جو تحت رژیم های مختلف آبی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی، دوره: 10، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JCPP-10-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 315
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهسا ذیکنی

Isfahan University of technology

محمد مهدی مجیدی

Isfahan University of technology

محمد براتی

Isfahan University of technology

امیر حسین اوسیوند

Isfahan University of technology

دانیال سرفراز

Isfahan University of technology

چکیده

اهلی سازی و انتخاب طی دوران تکاملی، سطح تنوع ژنتیکی را در جو کاهش داده است. تلاقی های بین گونه ای یکی از ارزشمندترین روش ها برای بازگرداندن بخشی از تنوع از دست رفته است. این مطالعه با هدف بررسی تنوع ژنتیکی و غربالگری لاین های مطلوب برای تحمل به کم آبی در نسل F۳ حاصل از تلاقی یک رقم زراعی (ریحان ۰۳) با دو نمونه جو وحشی اسپانتانئوم (HSP۴۵ و HSP۲۱) انجام شد. بدین منظور ۱۶۲ لاین (۸۱ لاین از هر تلاقی) در سه محیط عدم تنش، تنش کم آبی متوسط و تنش کم آبی شدید برای عملکرد، صفات فنولوژیک و مورفولوژیک ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که در هر دو جمعیت بیشترین و کمترین میزان تنوع به ترتیب مربوط به تعداد دانه در سنبله و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک بود. نتایج مقایسه دو جمعیت نشان داد که در محیط تنش متوسط نتاج حاصل از تلاقی جو اهلی با جو وحشی HSP۴۵ میانگین صفات ارتفاع بوته و وزن صد دانه کمتر از جمعیت HSP۲۱ بود و در بقیه صفات تفاوتی نداشت. در محیط تنش شدید نتاج حاصل از تلاقی رقم ریحان ۰۳ با جو وحشی HSP۴۵ میانگین صفات طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه افزایش معنی داری و برای صفت وزن صد دانه کاهش معنی دار نسبت به جمعیت دیگر داشت. نتایج ضرایب همبستگی در نتاج حاصل از تلاقی با هر دو والد HSP۲۱ و HSP۴۵ در تنش متوسط و تنش شدید مشخص کرد که بین عملکرد دانه و صفات ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک، شاخص تحمل به کم آبی (STI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. بیشترین عملکرد دانه در نتاج حاصل از تلاقی جو اهلی با والد وحشی HSP۲۱ در شرایط عدم تنش و تنش کم آبی متوسط به ژنوتیپ ۵۸۴ و در تنش کم آبی شدید به ژنوتیپ ۵۹۲ و بیشترین عملکرد دانه در نتاج حاصل از تلاقی جو اهلی با والد وحشی HSP۴۵ در سه محیط رطوبتی به ترتیب در ژنوتیپ های ۶۸۹، ۶۷۱ و ۷۱۵ بود. با بهره گیری از ترسیم نمودار بای پلات و غربالگری ژنوتیپ ها با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی، لاین های پرتولید در هر دو محیط عدم تنش و کم آبی برای استفاده در مطالعات بعدی شناسایی شدند.

کلیدواژه ها

Drought stress, Screening, Genetic variation, Hordeum spontaneum., تنش کم آبی, غربالگری, آگمنت, تنوع ژنتیکی, جو وحشی اسپانتانئوم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.