نسرین مهرداد
مسعود علیخانی
غلامرضا قربانی

در این بررسی از سه گوسفند فیستول شده با میانگین وزن ۵/۲ ± ۵/۴۷ کیلوگرم برای تعیین اثر چین (پنج نوبت) و مرحله رشد (بدون گل، اوایل گل دهی وگل دهی کامل) بر ترکیب شیمیایی و تجزیه پذیری یونجه (Medicago sativa) )به روش In situ استفاده شد . کیسه های نایلونی به قطر منافذ ۵۰ میکرومتر با ۵/۳ گرم از هر نمونه پر و قبل از تغذیه صبحگاهی در داخل شکمبه گوسفندان قرارداده و برای هفت زمان مختلف ( ۴۸، ۲۴، ۱۶، ۸، ۴، ۲، صفر ساعت) انکوباسیون شدند. نتایج نشان داد یونجه در مرحله بدون گل حاوی بیشترین مقدار پروتئین خام وکمترین مقدار فیبرخام بود. چین نوبت سوم بیشترین میزان تجزیه پذیری ماده خشک و ماده آلی را داشت. میزان تجزیه پذیری، به ترکیبات فیبری و حلالیت بستگی دارد. با افزایش مرحله رشد، مقدار پروتئین خام، تجزیه پذیری و مواد محلول کاهش و مقدار فیبرخام، پروتئین دیواره سلولی و پروتئین دیواره سلولی بدون همی سلولز افزایش یافت. مقدار پروتئین دیواره سلولی نشانگر پروتئین غیر قابل دسترس در شکمبه بود. گرچه سرعت تجزیه پذیری ماده آلی در مرحله گل دهی کامل حداکثر بود، ولی اختلاف معنی داری بین مراحل رشد وجود نداشت. تجزیه پذیری موثر پروتئین خام بین مراحل رشد اختلاف معنی داری (P<۰.۰۵ ) داشت. تجزیه پذیری موثر ماده خشک با سرعت عبور ۶ درصد در ساعت در سومین چین یونجه بیشترین مقدار بود. نتایج این بررسی نشان داد که چین اول و مرحله گل دهی کامل کمترین و چین پنجم و مرحله بدون گل دهی بیشترین پروتئین را دارا بودند و تاثیرات چین و مرحله رشد روی پارامترهای تجزیه پذیری متغیر بود و نتیجه مشخصی نمی توان گرفت.

Alfalfa, Degradability, Crude protein, Dry matter, Growth stage, Cutting time., یونجه، تجزیه پذیری پروتئین خام، ماده خشک، مرحله رشد، ماده خشک