احمد اصل هاشمی - اعضای هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی تبریز
حسن تقی پور - اعضای هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی تبریز
زینال خدایی - کارشناس بهداشت محیط

زمینه و هدف :کاغذ به عنوان یکی از محصولات جنگلهای طبیعی است، امروزه سهم زیادی از کیسه های زباله خانگی و مراکز اداری و تجاری را به خود اختصاص می دهد. بازیافت این ماده ارزشمند و استفاده مجدد از آن نه تنها از قطع درختان، بلکه از نظر اقتصادی نیز از اهمیت خاص برخوردار است در راستا این هدف به بررسی میزان تولید کاغذ باطله در ایران و مقایسه آن با کشورهای صنعتی و مطالعه موردی در مدارس تحت پوشش درمانگاه شماره 1شهر اهر پرداخته شد.مواد و روش ها : مطالعه از نوع توصیفی می باشد. مطالعه مورد در 12 مدارس تحت پوشش درمانگاه شماره 1 اهر با جلب مشارکت شهردار شهر اهردر تامین و حمل170 باکس های جمع آوری کاغذ وهمکاری مسئولین آموزش وپرورش ومدیران مدارس و استفاده از کارشناسان بهداشت محیط و مبارزه با بیماریها در این طرح انجام گردید. باکس ها در مدارس قبل ازشروع سال تحصیلی در محل های مناسب و براساس تعداد دانش آموزان توزیع گردید.سپس برنامه آموزشی برای کارشناسان شبکه جهت اجرای همزمان وبرگزاری آموزش برای دانش آموزان ،مدیران ،معلمان وخدمتگذاران مدارس تدوین گردید، جمع آوری کاغذ باکس ها در آخرهرماه دریک روز همزمان وانتقال به درمانگاه ،سپس زباله توزین و در فرم های مربوطه ثبت و اطلاعات حاصله با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها : وضعیت دفع مواد زائد جامد در ایران و کشورهای جهان نشان می دهد که میزان بازیافت 8/0 درصد و کمپوست 2/7 درصد و دفن مواد 92 درصد است که از این دفن مواد، 20 درصد از آن به صورت بهداشتی و باقی آن غیربهداشتی دفن می شود. در کشور آلمان سهم زباله های خانگی و تجاری 35 درصد، بیمارستانی 19 درصد، صنعتی 27 درصد و سایر موارد هم 18 درصد است که 37 درصد به صورت دفن بهداشتی، 16 درصد به صورت بازیافت و 47 درصد زباله سوزی می شود. نتایج به دست آمده از کمیت زباله تولیدی در12 مدرسه مورد تحقیق با تعداد دانش آموز 3198 نفر نشان می دهد مقدار آن برابر با 743/1 تن (29/136 گرم ) در ماه می باشدبحث و نتیجه گیری :نتایج حاصل از تحقیقات نشان داد که کلیه هزینه های انجام شده در مدت 4ماه بایک مدیریت مناسب جبران گردید وتاثیر آموزش درجلب مشارکت دانش آموزان وتغییر رفتار آنها، باعث افزایش حس مسئولیت پذیری آنان گردید و میزان کاغذ جمع آوری شده در مدارس غیر انتفاعی نسبت به مدارس دولتی کم می باشد و میزان کاغذ جمع آوری شده درمدارس راهنمایی نسبت به مدارس ابتدایی ودبیرستان بیشتر می باشد.کاغذ جمع آوری شده در مداس دخترانه در کلیه سطوح نسبت مدارس پسرانه بیشتر می باشد

مدارس،کاغذ باطله،مدیریت