جهانشیر شاکرمی
عیدی بازگیر
محمد فیضیان

  در جستجو برای کشف مواد ضد قارچ جدید که تجدید شونده و سازگار با محیط زیست باشند، اثر اسانس پنج گونه گیاه شامل: Myrtus communis ، Mentha aquatica ، Vitex agnus-castus ، Thymus daenensis و Artemisia aucheri بر رشد میسلیومی قارچ های بیماری زای گیاهی Rhizoctonia solani ، Gaeumannomyces graminis ، Fusarium oxysporum و Pythium ultimum مورد بررسی قرار گرفت. اثر اسانس ها در قالب طرح کاملا تصادفی و آزمایش فاکتوریل در سه غلظت و سه تکرار در ۲۵ درجه سانتی گراد روی محیط کشت PDA انجام گردید. نتایج نشان داد که قارچ R. solani با ۸۳/۴۸% مهار رشد مقاوم ترین و P . ultimum با ۶۲/۸۹% حساس ترین گونه در برابر اسانس های گیاهی مورد آزمایش بوده اند. هم چنین مشخص شد که اسانس M . aquatica و T. daenensis به ترتیب با ۷۰/۹۳ و ۷۴/۹۲% مهار رشد میسلیومی قارچ های مورد مطالعه، بیشترین اثر و V. agnus-castus با ۸۸/۳۳% مهار رشد، کمترین تاثیر را داشته اند. در غلظت ۲۰ میکرولیتر بر تشتک پتری (قطر ۹ سانتی متر)، اسانس گیاهان M. aquatica و T. daenensis باعث ۱۰۰درصد مهار رشد میسلیومی قارچ های مورد مطالعه شده اند. با توجه به اثر قارچ کشی قابل توجه اسانس گیاهان بررسی شده و کم خطر بودن آنها برای انسان و محیط زیست به نظر می رسد اسانس های گیاهی احتمالا می توانند برای کنترل قارچ های بیماری زای گیاهی و یا حداقل به عنوان مدلی برای ساخت قارچ کش های جدید مورد استفاده قرار گیرد.

Essential oils, Fungicide, Mycelial growth inhibition, Non chemical control., اسانس گیاهی، قارچ کش، مهارکننده رشد، کنترل غیر شیمیایی