سجاد رشیدی منفرد
عبدالهادی حسین زاده
محسن مردی
محمد رضا نقوی
سید مصطفی پیرسیدی

تنوع ژنتیکی گیاهان زراعی اصلی همانند گندم دوروم با گذشت زمانی کاهش پیدا کرده است. ارزیابی تنوع ژنتیکی در کارایی حفاظت از ژرم پلاسم و کاربرد آن حائز اهمیت می باشد. در این مطالعه ۸۷ ژنوتیپ بومی دوروم متعلق به مناطق مختلف ایران و ۲۱ ژنوتیپ خارجی از ۱۰ کشور با استفاده از ۱۰ ترکیب آغازگری SSAP ارزیابی شدند. رتروترانسپوزون ها توالی های متحرک در داخل ژنوم می باشند که از طریق یک RNA حدواسط در داخل ژنوم جابه جا می شوند و توزیع بسیار زیلدی در ژنوم دارند به همین دلیل در سال های اخیر نشانگرهای مولکولی براساس آنها طراحی شده است. نشانگرهای SSAP مورد استفاده در این تحقیق شامل Tar۱،Thv ۱۹،Tagemina، BARE -۱ می باشند. ترکیب آغازگری Thv۱۹M + ACA در نمونه های ایرانی و خارجی دارای بیشترین میزان باند چند شکل(۱۱ باند چند شکل) بود. میزان چند شکلی مشاهده شده توسط هر کدام از نشانگرهای بالا در ژنوتیپ های بومی به ترتیب ۷/۲۶%، ۳/۲۷%، ۵/۵۱%، ۸/۳۲% و در ژنوتیپ های خارجی ۴/۲۴%، ۳/۲۴%، ۵/۵۱%،۵ / ۲۸%می باشد. این نتایج نشان می دهد که Tar۱،Thv۱۹در فرایندهای تکاملی گیاه مورد نظر بیشتر جابه جا شده اند. دندوگرام بر اساس الگوریتم UPGMA و ضریب تشابه دایس ترسیم شد.

Diversity, Durum wheat, Retrotransposons, SSAP., تنوع، گندم دوروم، رتروترانسپوزون، SSAP