آثار سیاست های تجاری کشاورزی، بر محصولات استراتژیک (گندم و برنج) در ایران

اکثر کشورهای در حال توسعه با این مسئله مواجهند که آیا کشاورزان خود را (بویژه تولیدکنندگان محصولات استراتژیک) حمایت کنند یا برای مصرف کنندگان کم درآمد، محصولات ارزان و کافی فراهم نمایند. در این راستا سناریوهای سیاست های کشاورزی گوناگون مطرح می گردد که هدف اصلی از اجرای این سیاست ها در کشورهای در حال توسعه بویژه ایران، ایجاد سطح درآمدی استاندارد در بخش کشاورزی است. این سناریو براساس کاهش تعرف ها، سهمیه ها، سوبسیدهای صادراتی و نرخ های حمایت داخلی تعریف شده تغییر در این سیاست ها از طریق تغییراتی در قیمت ها و حجم تجارت محصولات کشاورزی می تواند بر رفاه این بخش تاثیرگذار باشد. در این مقاله سناریوهای آلترناتیو (شامل روش محافظه کارانه، روش هاربینسون و فرمول سوئیس) برای سیاست های کشاورزی با استفاده از یک مدل شبیه سازی سیاست های تجاری کشاورزی بررسی و تاثیرات آنها بر تجارت دو محصول گندم و برنج در ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است . نتایج شبیه سازی نشان داد که حذف حمایت های داخلی (سناریوی سوم)برای دو محصول مذکور در ایران، باعث افزایش قیمت جهانی برنج شده است. در حالیکه کاهش قیمت جهانی گندم را بدنبال داشته است. همچنین براساس یافته ها، با برقراری یارانه برای گندم و برنج می توان گفت تولید، صادرات و رفاه تولیدکنندگان این محصولات، افزایش ناچیزی یافته است. بطور کلی کاهش تعرفه ها، یارانه ها و حمایت های داخلی تاثیر بیشتری روی محصول برنج نسبت به گندم داشته است.

کلیدواژه ها:

مدل شبیه سازی سیاست های تجاری کشاورزی ، سناریوهای سیاستی ، سهمیه ، تعرفه