بررسی روش ها و مدلهای برآورد رسوب کف و معلق در رودخانه ها

آب و خاک از مهمترین منابع طبیعی هر کشور میباشند و نقش اساسی در توسعه اقتصادی و پیشرفت جوامع دارند. فرسایش خاک و در نتیجه تولید رسوب، عاملی است که این منابع با ارزش را تهدید میکند. فرسایش خاک و تولید رسوب باعث کاهش حاصلخیزی زمینه ای زراعی، کاهش عمر مفید سدها و کاهش ظرفیت آبگیری آنها میگردد. بنابراین برآورد میزان بار رسوبگذاری در بسیاری از پروژهای آبی از قبیل طراحی سدها و حوضچه های ذخیره آب سطحی، انتقال رسوب و آلودگی در رودخانه ها و دریاچه ها و نیز طراحی کانالها و نگهداری آنها اهمیت زیادی دارد. عوامل مختلف موثر بر فرسایش پذیری و رسوب دهی در هر منطقه ای منجر به انواع مختلف فرسایش با کمیت و کیفیت متفاوت میشود و نتایج حاصل از آن بر روی منطقه و تغییر روند برخورد با محیط اثرگذار است. روشهای متداول برآورد رسوب عمدتا دقت پایینی داشته و نتایج روشهای مختلف تفاوت زیادی با یکدیگر دارند، از اینرو امروزه مدلهای هیدرودینامیکی به عنوان مهمترین ابزار بررسی پدیده فرسایش و رسوبگذاری به دلیل دخالت عوامل متعدد و پیچیده بودن این پدیده مدنظر قرار گرفتهاند. وجود سامانه های دقیق، ابزار، روشها و مدلهای مختلف این توانایی را در اختیار محققان قرار داده تا بتوانند اطلاعات پایه را ذخیره، بازیابی و بهروز نمایند. هدف از انجام این مطالعه بررسی و برآورد میزان فرسایش و رسوبدهی رودخانهای به تفکیک بارکف۱ (بستر) و بارمعلق۲ با استفاده از روش محاسباتی، منحنی سنجهرسوب، مدل درختیM۵، MPSIAC و EPM۳ میباشد.

کلیدواژه ها:

برآورد رسوب ، بار کف ، بار معلق ، منحنی سنجه ، درختیM۵ ، MPSIAC ، EPM