ابعاد فکری عقیدتی داعش و تاثیر آن برگسترش اسلام گرایی افراطی

دین همواره نیرومندترین عامل ایجاد نظم و ثبات در ابعاد گوناگون روابط اجتماعی و سیاسی بوده است و باورهای مذهبی، تداوم اجتماع را از طریق معنابخشی به حیات جمعی و قاعده مندسازی مناسبات گروهی، تضمین کرده اند. در عین حال دین مقوله ای تفسیرپذیر است و ازاین رو منشا تاریخی شکل گیری نحله ها، فرقه ها و دستجات مختلف بوده است که پیامد آن شقاق اجتماعی و ناپایداری سیاسی است. این مقاله با هدف بررسی ابعاد فکری عقیدتی داعش و تاثیر آن برگسترش اسلام گرایی افراطی پرداخته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که فرقه های تندرو مذهبی همچون داعش با زیر سوال بردن همه شرایط بالندگی تمدنها یعنی عواملی همچون امنیت و آرامش، همبستگی ملی، تعاون و همکاری گروهی، اخلاق، تحمل و بردباری در برابر افکار و اندیشه های مختلف و وحدت و یکپارچگی جوامع اسلامی و همچنین تحریک قدرتهای خارجی به مداخله در سرزمینهای اسلامی، ضربه ای مهلک بر روند احیاء و شکوفایی تمدن اسلامی وارد می کنند. تعارضات دو کشور ایران و عربستان به عنوان دو رقیب همواره در سطوح سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، قومیتی و مذهبی در طول تاریخ روابط دو کشور وجود داشته است. اما اگر همگرایی هایی هرچند مقطعی در روابط این دو دیده شده باشد، مطمئنا عامل مذهبی همواره مورد مناقشه بوده، و بعد از بحران های افغانستان، عراق و سوریه و همچنین تحولات بیداری اسلامی، موج تندروی های مذهبی و تکفیری شدت یافته است. جریان تکفیری با نفی شیعه باعث تفرقه در جهان اسلام شده و از سویی به علت ماهیت به شدت ضد غربی، به جد خواستار از بین رفتن آل سعود است. هم اکنون جریان بارز و برجسته این نحله فکری که باعث اسلام هراسی و تقابل مذهبی در سطح منطقه خاورمیانه شده است داعش نامیده می شود.

کلیدواژه ها:

فرقه گرایی ، اسلام گرایی ، خاورمیانه ، داعش ، افراط گرایی