تجزیه عاملی صفات مهم نخود تیپ کابلی در شرایط آبیاری نرمال

به منظور مطالعه و دسته بندی صفات مهم نخود کابلی، تعداد ۷۰ ژنوتیپ نخود تیپ کابلی (بومی ایران) به همراه پنج شاهد در قالب طرح آگمنت در پنج بلوک و در شرایط آبیاری نرمال در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات روز تا گلدهی، روز تا %۵۰ گلدهی، روز تا تشکیل اولین غلاف، روز تا %۵۰ غلاف دهی، روز تا رسیدن، طول دوره گلدهی، ارتفاع کانوپی، عرض کانوپی، ارتفاع اولین غلاف از سطح زمین، تعداد شاخه اصلی، وزن تک بوته، تعداد نیام در بوته، وزن نیام در بوته، درصد پوکی نیام، درصد تک دانه بودن نیام، تعداد دانه در بوته، وزن دانه در بوته، وزن بیومس و عملکرد اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه به عامل ها صفات مورد مطالعه را به چهار عامل تقسیم نمود که در مجموع ۷۷/۱۳ درصد از کل تغیرات را شامل شدند. در عامل اول ضرایب عاملی مثبت بزرگ برای صفاتی مانند وزن تک بوته، تعداد نیام در بوته، وزن نیام در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن دانه در بوته وجود داشت، بنابراین این عامل به صفات اجزاء عملکرد مربوط بود که در مجموع ۲۶/۴۷ درصد از کل تغییرات را توجیه می نمود. عامل دوم با ضرایب عاملی مثبت بزرگ برای صفاتی مانند روز تا گلدهی، روز تا %۵۰ گلدهی، روز تا ظهور اولین غلاف، روز تا %۵۰ غلاف دهی، روز تا رسیدن و طول دوره گلدهی، ۲۲/۷۸ درصد کل تغییرات را توجیه نمود و با صفات فنولوژیک مرتبط بود. بر این اساس می توان نتیجه گرفت صفات اجزاء عملکرد و صفات فنولوژیک به تنهایی پنجاه درصد از تغییرات بین داده ها را موجب شده و لذا اندازه گیری این صفات برای تبیین میزان تنوع موجود در ژنوتیپ ها از اهمیت بسزایی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

تجزیه عاملی ، تنوع ، نخود کابلی ، صفات اجزاء عملکرد ، صفات فنولوژیک