ارزیابی همبستگی برخی صفات زراعی با عملکرد دانه در ژنوتیپ های جو پاییزه

از آنجایی که دانه در جو مهمترین بخش اقتصادی گیاه است و نقش مهمی در تغدیه انسان دارد، لذا بررسی روابط پیچیده بین صفات کمی عملکرد و اجزاء آن از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد. از این رو اصلاحگران برای بهبود صفات تعیین کننده عملکرد یک محصول، به تنوع موجود و همبستگی آنها با عملکرد، نیازمند خواهد بود. به منظور مطالعه و تعیین همبستگی، ۳۳ ژنوتیپ جو پاییزه به همراه سه رقم شاهد آبیدر، انصار و سهند در قالب طرح لاتیس ساده ۶ ۶ با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه کشت و از نظر تعدادی از خصوصیات فنولوژیک، مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد بررسی شدند. نتایج تجزیه واریانس حاکی از وجود اختلاف معنیدار بین ژنوتیپ ها از لحاظ تمام صفات مورد مطالعه در آزمایش بود. برآورد همبستگی بین صفات مشخص کرد که عملکرد دانه با عملکرد کاه (r=۰/۶۹۷) و تعداد سنبله در متر مربع (r=۰/۵۴۴) همبستگی مثبت و معنیدار دارد. همچنین مساحت برگ پرچم با طول برگ پرچم بیشترین همبستگی (r=۰/۸۹۰) را به خود اختصاص داد. با افزایش وزن هزار دانه تعداد دانه در سنبله کاهش یافت که متعاقبا در کاهش عملکرد موثر خواهد بود و با افزایش تعداد پنجه عملکرد نیز افزایش یافت. در مجموع میتوان بیان داشت که افزایش در تعداد پنجه، عرض برگ پرچم، روز تا گلدهی، عملکرد کاه، شاخص برداشت، تعداد سنبله در متر مربع و وزن صددانه موجب افزایش عملکرد، اجزای عملکرد دانه و یا صفاتی که همبستگی بالایی با عملکرد دانه داشته باشند، خواهد شد.

کلیدواژه ها:

اجزای عملکرد ، تجزیه واریانس ، عملکرد ، صفات زراعی ، همبستگی.