اثرات متوسط هزینه کل و قیمت سرمزرعه بر کارایی سیاست خرید تضمینی محصولات کشاورزی

حمایت از بخش کشاورزی به عنوان یکی از سیاستهای پایدار و راهبردی در بیشتر کشورهای پیشرفته و در حال توسعه اعمال میشود .از دلایل اساسی آن میتوان به پایین بودن سطح درامد بخش کشاورزی و نوسانات آن در مقایسه با سایر بخشهای اقتصادی، و دستیابی به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی برای بهبود امنیت غذایی اشاره کرد. طی سال های گذشته در راستای حمایت از تولیدکنندگان کشاورزی و ایجاد انگیزه برای تولید بیش تر، سیاست های مختلفی در کشور اتخاذ گردیده است که عمده ترین این سیاست ها قیمت گذاری محصولات کشاورزی است . قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی در سال ۱۳۶۸ به تصویب رسید . در این تحلیل تاثیر گذاری هزینه های تولید یک کیلوگرم از محصولات کشاورزی و همچنین قیمت تمام شده محصولات سرمزرعه می تواند نقش مهمی در تعیین قیمت خرید تضمینی محصولات توسط دولت ایفا نماید . میزان متوسط هزینه کل که خود تابعی از هزینه های ثابت و متغیر تولید می باشد از ارکان بسیار مهم در تصمیم گیری میزان قیمت خرید تضمینی است . در این تحقیق با استفاده از آمار موجود از محصولات گندم, جو, ذرت, نخود, عدس و تخمه آفتابگردان طی دوره زمانی ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲برگرفته از مرکز آمار ایران تحت نرم افزار اقتصاد سنجی Eviews سعی بر تحقق سنجی میزان اثرات متوسط هزینه کل و قیمت سر مزرعه بر قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی شده است . همبستگی عوامل متوسط هزینه کل و قیمت تمام شده در همه محصولات آزمون شده مثبت و اکثرا تاثیرگذاری متوسط هزینه کل بسیار شدید است . با تخمین مدل رگرسیونی ضرایب متغییر ،روابط مستقیم و موثر متوسط هزینه کل و قیمت تمام شده محصول با قیمت خرید تضمینی مشخص شد. همچنین منحنی قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی در همه محصولات شاخص پایین تر از قیمت عمده فروشی آن در سطح روستا است که خود موید عدم کارایی موثر شاخص سیاست خرید تضمینی محصولات کشاورزی با توجه به شاخص های مذکور می باشد . اصلاح قانون خرید تضمینی و به تبع آن ایجاد شرایط قیمت گذاری آزاد (عرضه در تالار بورس کالا) و ایجاد شبکه های قیمت گذاری فروش اینترنتی توسط بخش خصوصی تحت نظارت وزارت جهاد کشاورزی پیشنهاد می گردد .

کلیدواژه ها:

متوسط هزینه کل ، قیمت سرمزرعه ، کارایی ، سیاست خرید تضمینی