سهراب صلاحی - استادیار گروه حقوق دانشگاه جامع امام حسین(ع)
علی خالقی - استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
محمدجعفر حبیب زاده - استاد دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس

در پی اشغال عراق توسط نیروهای خارجی در سال ۲۰۰۳ میلادی، زندان ابوغریب در نزدیکی بغداد به محلی برای نگه داری مخالفان و معترضان به اشغال تبدیل شد. در جریان نگه داری زندانیان در این زندان، بدرفتارهای بسیاری از سوی نظامیان آمریکایی که اداره ی زندان را برعهده داشتند، علیه آنان صورت گرفت؛ برخی از این اقدامات، مصداق شکنجه و جنایت جنگی است. برای محاکمه و مجازات متهمان این جنایات در پیشگاه عدالت کیفری، سازوکارهای قضایی متعددی در سطح ملی و بین المللی وجود دارد که از آن جمله می توان به نقش دیوان کیفری بین المللی اشاره کرد. در این نوشتار با بررسی صلاحیت، موانع و محدودیت های فراروی هر یک از مراجع مذکور، نشان داده شده که محاکم ملی در برافراشتن پرچم مبارزه با بی کیفری، از جایگاه والا و درخور توجهی برخوردارند؛ در نهایت به این نتیجه رسیده ایم که دادگاه های عراق به عنوان دادگاه صالح محل وقوع جرم؛ و دادگاه های کشورهای ثالث از منظر صلاحیت جهانی، موقعیت مناسب تری برای محاکمه و مجازات متهمان این وقایع اسف بار دارند. 

جنایت جنگی, اسیر جنگی, شکنجه, زندان ابوغریب, محکمه ی صالح