عبدالحسین حیدری - استادیار گروه زبان و ادبیات دانشگاه فرهنگیان

تحقیق حاضر به کارگیری حروف ربط زبان فارسی، توسط گویشوران ترکی آذربایجانی و تاثیر آن بر زبان ترکی آذربایجانی را مطالعه کرده است. داده ها از منابع معتبر ترکی آذربایجانی و تعاملات گویشوران آن زبان در مناطق مرکزی استان اردبیل گردآوری شد. با تحلیل داده ها براساس معیارهای زبانی و غیرزبانی تمایز رمزگردانی از قرض گیری، مشخص گردید که عمده حروف ربط زبان فارسی به صورت وام واژه در زبان ترکی آذربایجانی، نقش آفرینی می کنند و تعدادی از آنها نیز طی فرایند رمزگردانی زبانی، در گفتار دوزبانه ها ظاهر می شوند. یافته های تحقیق در تطابق با دیدگاه میرزاسکاتن (۱۹۹۳، ۲۰۰۶)، می باشد که پیوستار رمزگردانی-قرض گیری را مکانیزمی برای تکمیل و تثبیت راه یابی عناصر از زبانی به زبان دیگر، مطرح کرده است. قرض گیری حروف ربط فارسی موجب می شود که گویشوران ترکی آذربایجانی برای پیوند بندهای جملات مرکب ناهم پایه، علاوه بر الگوهای نحوی زبان خود، از الگوهای نحوی زبان فارسی هم استفاده نمایند. طبق نتایج تحقیق حاضر، این تغییرات نحوی که دلایل کاربردی دارند با سطح دوم رده بندی عناصر قرضی توماسون و کافمن (۱۹۸۸)، مطابقت دارد که دامنه تغییرات نحوی حاصل از وام گیری حروف ربط در زبان قرض گیرنده را، محدود و اندک فرض کرده است. 

حروف ربط, زبان فارسی, زبان ترکی آذربایجانی, قرض گیری, رمزگردانی