موسی کرمی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران(نویسنده مسئول)
یاسر شاکری - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی و مدرس دانشگاه

یکی از تبعات منفی جنگ، آسیب و نابودی اموال و میراث فرهنگی جهان به سان یادگاران تاریخ بشری است. پرسشی که این پژوهش از رهگذر شیوه توصیفی-تحلیلی، برای پاسخ به آن به نگارش در آمده این است که چه رویکردی در جرم ­انگاری جرائم علیه میراث فرهنگی، حراست بهتر و بیشتر از میراث فرهنگی در زمان مخاصمات مسلحانه را تامین می­ کند و کدام یک از اسناد حقوق بین ­الملل کیفری در خصوص جرم ­انگاری جرائم علیه میراث فرهنگی در این زمینه ابزار مناسب ­تری به شمار می ­رود؟ اساسنامه­ دیوان کیفری بین ­المللی، نگرشی واپس­گرایانه و قائل به کاربرد غیرنظامی و ارزش ابزاری در قبال جرائم علیه میراث فرهنگی در زمان مخاصمات مسلحانه اتخاذ نموده، حال آن­ که پروتکل دوم کنوانسیون ۱۹۵۴ لاهه در خصوص حمایت از اموال فرهنگی در زمان مخاصمات مسلحانه به نحوی بسیار مبتکرانه و مترقیانه، رویکرد مبتنی بر ارزش فرهنگی و ذاتی را ترجیح داده است. به نظر می ­رسد رویکرد اخیر برای حمایت از میراث فرهنگی مناسب تر بوده و هم ­اکنون، کارآمدترین ابزار برای پیگیری قانونی جنایات جنگی علیه اموال فرهنگی، پروتکل دوم کنوانسیون ۱۹۵۴ لاهه می باشد. از این رو، افزایش میزان تصویب پروتکل دوم کنواسیون ۱۹۵۴ لاهه از سوی شمار چشمگیری از دولت ها و تشویق آنان به اتخاذ قوانین اجرایی، که بر مبنای معیار صلاحیت مقرر در پروتکل یاد شده به قضات داخلی اجازه­ تعقیب شدیدترین جرائم علیه میراث فرهنگی را می­ دهد، ضرورت دارد. افزون بر این، بکارگیری رویکرد مبتنی بر کاربرد نظامی در قبال جرائم علیه میراث فرهنگی به­ ویژه در چهارچوب جنایات علیه بشریت مطلوب می ­نماید.

میراث فرهنگی, اموال فرهنگی, حقوق بین الملل کیفری, اساسنامه دیوان کیفری بین المللی, پروتکل دوم کنوانسیون ۱۹۵۴ لاهه