عصاره گیری پی در پی پتاسیم غیرتبادلی و رابطه آن با ویژگی های خاک، کانی شناسی و طبقه بندی خاک در برخی خاک های آهکی استان فارس

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: نشریه پژوهش های خاک، دوره: 30، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_AREO-30-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 260
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوالفضل آزادی

دانشجوی دکتری بخش علوم خاک دانشگاه شیراز

مجید باقرنژاد

استاد بخش علوم خاک دانشگاه شیراز

نجفعلی کریمیان

استاد بخش علوم خاک دانشگاه شیراز

سید علی ابطحی

استاد بخش علوم خاک دانشگاه شیراز

چکیده

مطالعه رهاسازی پتاسیم غیر تبادلی، در جهت مدیریت و استفاده صحیح از منابع خاکی و همچنین درتعیین فراهمی و قدرت تامین پتاسیم به ویژه در خاک های حاوی کانی های پتاسیم، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. اطلاعات درباره سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در خاک های آهکی استان فارس محدود است هدف این پژوهش کاربرد معادلات سینتیکی در بررسی سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در تعدادی از خاک های استان فارس به وسیله عصاره گیری متوالی با استفاده از اسید اگزالیک یکصدم مولار و بررسی رابطه سرعت آزادسازی پتاسیم غیر تبادلی با خصوصیات خاک و کانی شناسی خاک بود. نتایج این پژوهش نشان داد که آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در ابتدا سریع بوده و سپس کند می شود. مقدار پتاسیم غیرتبادلی آزاد شده در پایان آزمایش در دامنه ی ۹۱تا ۲۳۳ (میانگین ۳/۱۴۴) میلی گرم بر کیلوگرم بود. پتاسیم غیر تبادلی آزاد شده به روش اگزالیک اسید پس از ۱۲۰۰ساعت با گنجایش تبادل کاتیونی، پتاسیم غیر تبادلی و درصد کربنات کلسیم معادل هم بستگی معنی داری داشت. با توجه به بالا بودن ضرایب تشخیص و کم بودن خطای استاندارد برآورد، سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی به وسیله معادلات ایلوویچ، تابع توانی و مرتبه اول تشریح شد. بیشترین آزادسازی پتاسیم در خاک های ورتی سولز رخ داد که علت اصلی آن احتمالا وجود مقادیر زیادتر رس و کانی اسمکتیت و میکا می باشد. به طور کلی آزادسازی پتاسیم از خاک ها بر اساس تکامل آنها روند ورتی سولز> آلفی سولز> اینسپتی سولز> انتی سولز> اریدی سولز را نشان داد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که ضرایب سرعت در معادلات  مورد استفاده با تعدادی از خصوصیات شیمیایی خاک و درصد اجزای خاک هم بستگی معنی داری داشت. نتایج این تحقیق هم چنین نشان داد که اگزالیک اسید می تواند در بررسی سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی استفاده شود.

کلیدواژه ها

رهاسازی پتاسیم, اگزالیک اسید, معادله ایلوویچ, ورتی سولز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.