اثر لجن فاضلاب، باکتری تیوباسیلوس تیواکسیدانس و زمان بر شکل های شیمیایی کادمیوم در خاک آهکی

در سال­های اخیر استفاده از لجن فاضلاب به عنوان کود، در اراضی کشاورزی به دلیل ارزان بودن رواج یافته است. لجن فاضلاب حاوی مقادیر زیادی عناصر پر مصرف و کم مصرف است با این وجود لجن فاضلاب دارای غلظت­های بالای عناصر سنگین است. این مطالعه به منظور تعیین اثرات لجن فاضلاب، باکتری تیوباسیلوس تیواکسیدانس و زمان بر توزیع گونه­های کادمیم در بخش­های مختلف یک خاک آهکی انجام شد. به همین منظور آزمایشی با سه سطح لجن فاضلاب (۰، ۵۰و ۱۰۰ تن در هکتار)، دو سطح باکتری (حضور و عدم حضور باکتری) و سه زمان ( ۰، ۳۰ و ۶۰ روز) انجام شد. آزمایش در سه تکرار در قالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی انجام شد. نمونه­ها به مدت دو ماه در دمای حدود ۲۵ درجه و شرایط نزدیک به ظرفیت مزرعه­ای نگهداری شدند. در نهایت توزیع گونه­های کادمیم در بخش­های تبادلی+ محلول، آلی، کربناتی، اکسیدهای آهن و منگنز و باقیمانده بوسیله روش عصاره­گیری مرحله­ای تعیین شدند .نتایج نشان داد که شکل باقیمانده و سپس کربناتی کادمیوم غالب بود و تیمار لجن فاضلاب و زمان تغییرات معنی­داری را در خاک آهکی داشته است. مقدار کادمیوم مرتبط با بخش کربناتی و باقیمانده در حضور و عدم حضور باکتری بیشتر از بقیه بخش­ها بود. در خاک با باکتری تیوباسیلوس تیواکسیدانس درصد کادمیوم در بخش کربناتی و آلی کاهش و درصد کادمیوم در سایر بخش­ها افزایش یافت. کادمیوم پیوند شده با کربنات طی ۶۰ روز به طور معنی­داری بیشتر از ۰ و ۳۰ روز بود. شکل آلی کادمیوم به طور معنی­داری در طی زمان کاهش یافت. در مجموع در این پژوهش به نظر می­رسد  لجن فاضلاب، باکتری تیوباسیلوس تیواکسیدانس و زمان نقش مهمی در نگهداری و جابجایی کادمیم در بخش­های خاک دارند.

کلیدواژه ها:

فلز سنگین ، عصاره گیری دنباله ای