بررسی متابولیت های ثانویه و ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی گیاه زعفران تحت تاثیر الیسیتور پلی اتیلن گلایکول

زعفران یکی از مهم ترین گیاهان چندساله است که از نظر دارویی و ادویه ای در جهان همواره جالب توجه بوده است. کلاله خشک (زعفران) Crocus sativus معمولا به عنوان طعم دهنده ، رنگ خوراکی و دارویی مورد استفاده قرار می گیرد و شامل چندین بتا کاروتن از جمله رنگدانه زرد Crocin ، ماده ای با طعم تلخ Picrocrocin و عطر خوب Safranal است که نه تنها دارای اثرکاهنده قند خون است بلکه همچنین خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارد. در پژوهش حاضر، اثر پلی اتیلن گلایکول بر محتوای برخی متابولیت های ثانویه و ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی زعفران بررسی شد و نتایج نشان دادند بیشترین و کمترین میزان پرولین، محتوای نسبی آب، پراکسید هیدروژن و رنگیزه های کلروفیل a، b و کل به ترتیب در تیمار ۱۲ درصد پلی اتیلن گلایکول و تیمار شاهد حاصل می شود؛ همچنین اعمال پلی اتیلن گلایکول سبب افزایش متابولیت های ثانویه گیاه زعفران در مقایسه با تیمار شاهد شد. بیشترین میزان کروسین (۰۴/۲۹ درصد)، پیکروکروسین (۱۷/۲۴ درصد) و کروستین (۰۴/۰ درصد) در تیمار ۱۲ درصد پلی اتیلن گلایکول حاصل شد. بیشترین و کمترین قدرت مهارکنندگی IC۵۰ به ترتیب در تیمار های ۱۲ درصد پلی اتیلن گلایکول و شاهد مشاهده شد. بیشترین فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در تیمار ۱۲ درصد پلی اتیلن گلایکول به دست آمد. نتایج پژوهش حاضر نشان دادند که کاربرد الیسیتور پلی اتیلن گلایکول سبب بهبود محتوای متابولیت های ثانویه و ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی مهم گیاه زعفران می شود و می توان این راهکار را برای بالا بردن بهره وری اقتصادی زعفران پیشنهاد کرد.

کلیدواژه ها:

کروسین ، پیکروکروسین ، آنزیم های آنتی اکسیدانت ، پراکسید هیدروژن ، قدرت مهارکنندگی IC۵۰