پاسخ تولید و کیفیت گیاه خرفه (Portulaca oleracea) به منابع مختلف کودهای آلی و شیمیایی

سابقه و هدف: اگر چه کودهای شیمیایی در کوتاه مدت می‎تواند موجب افزایش عملکرد سبزی‎ها در واحد سطح گردد، ولی باید در هر فصل کشت دوباره تجدید شوند که این روند باعث افزایش تجمع نیترات در اندام هوایی سبزی‎ها، آبشویی نیتروژن و آلودگی منابع آبی، از بین رفتن ریزجانداران و حشرات مفید و کاهش حاصل‎خیزی خاک خواهد شد و به مرور زمان موجب کاهش عملکرد و کیفیت در سبزی‎ها می‎شود. بنابراین هدف از این آزمایش جلوگیری از اثرات نامطلوب کودهای شیمیایی و بهبود کیفیت در سبزی‎ها بود. مواد و روش ها: آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سال ۱۳۹۳ اجرا شد. تیمارهای مختلف کودی شامل F۰: شاهد (عدم مصرف کود)؛ F۱ : کود مرغی بر اساس نیاز نیتروژن گیاه؛ F۲: کود مرغی بر اساس نیاز فسفر گیاه؛ F۳: کود گاوی بر اساس نیاز نیتروژن گیاه؛ F۴: کود گاوی بر اساس نیاز فسفر گیاه؛ F۵: کود شیمیایی معادل F۱؛ F۶: کود شیمیایی معادل F۲ ؛ F۷: کود شیمیایی معادل F۳؛ F۸: کود شیمیایی معادل F۴ بودند. یافته ها: نتایج نشان داد که میزان نیترات تیمارهای کود مرغی و کود گاوی به‎طور معنی‎داری کمتر از تیمارهای کود شیمیایی بود. بیشترین میزان نیترات در برداشت اول به تیمار F۷ با میانگین ۷۷/۹۸ ‎میلی‎گرم بر کیلوگرم و در برداشت دوم به تیمارهای F۵ و F۷ (به ترتیب با میانگین ۳۷/۱۱۷ و ۴۷/۱۱۵ ‎میلی‎گرم بر کیلوگرم) اختصاص داشت. در برداشت اول، تیمارهای F۱ و F۲ دارای بیشترین کیفیت ظاهری بودند. اما در برداشت دوم، کیفیت ظاهری تیمارهای F۲ و F۵ افزایش معنی‎داری نسبت به دیگر تیمارها نشان دادند. در برداشت اول، میزان رطوبت در تیمارهای F۲ و F۵ با تیمارهای F۳، F۴ و F۸ اختلاف معنی‎داری نشان نداد، برای برداشت دوم میزان رطوبت تیمار F۳ علاوه بر تیمارهای کود آلی با تیمار شیمیایی F۶ و تیمار شاهد تفاوت معنی‎داری نشان نداد. ضرایب همبستگی نشان داد که بین نیترات و کیفیت ظاهری سبزی رابطه‎ای مثبت و معنی‎دار (۰۵/۰Pنتیجه‎گیری: به‎طور کلی نتیجه‎گیری می‎شود که تامین کود از منبع آلی (کود مرغی و کود گاوی) منجر به افزایش کیفیت و سلامت محصول خرفه می‎شود.

کلیدواژه ها:

سلامت ، نیترات ، قند محلول ، کود مرغی