محمدباقر وثوقی - استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران
محمدحسین سلیمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته ایران¬شناسی دانشگاه تهران

یکی از مهم ترین دستاوردهای دوره مغولان، تسهیل در امر تبادل تجربیات مختلف ملت ها و در نتیجه رشد و توسعه برخی از فنون و علومی بود که مورد علاقه و توجه پادشاهان آن سلسله قرار داشت، صنعت «نساجی و پارچه­بافی»دردورهمغول نیزاز این امر مستثنی نبود و شواهد و مدارک تاریخی نشان می دهد که تبادل انواع پارچه ها و منسوجات بین ایران و چین در دوره مغول افزایش یافته و علاوه بر آن، تجربیات فنی «پارچه­بافی» ایران و چین نیز در این دوره به­خوبی رد­و­بدل شده که از این میان سهم ایران در این تبادلات بسیار      قابل­ملاحظه است. فنون پارچه­بافی ایرانی در دوره مغول توسعه یافته و صادرات انواع منسوجات ایرانی به چین در این دوره سهم قابل­توجهی در مبادلات دو کشور ایفا می نمود. با همه اهمیتی که صنعت نساجی در این دوره دارد، هنوز مطالعه­ای بایسته در این مورد به انجام نرسیده که یکی از دلایل آن کمبود اطلاعات در منابع تاریخی است، بر این اساس شناسایی و معرفی این گونه مراجع و منابع می تواند کمک موثری در تداوم مطالعات مرتبط با صنایع دوره مغول باشد، در این مقاله سعی شده تا یکی از منابع مهم دوره ایلخانان معرفی شده و اسامی پارچه­های مختلف آن دوره با تکیه بر دیگر متون تاریخی عصر شناسایی شود. اساس این مقاله بر نسخه خطی«­المرشد فی الحساب» استوار بوده ودر دو بخش تنظیم شده است، که در بخش نخست، نسخه خطی«­المرشد فی الحساب­»وویژگی های نسخه­شناسی آنمعرفیشدهودربخشدوماسامیپارچه­های موجود در این نسخه با بهره­گیری از دیگر متون تاریخی قرائت و به شناسایی آن ها پرداخته شده است.  

پارچه ­بافی, نسخه خطی المرشد فی الحساب, علی­ بن­ حسن قاسانی, علم حساب