بررسی عملکرد تولیدمثلی گله های گوسفندان قزل در استان های آذربایجان شرقی و غربی

زمینه مطالعاتی به منظور بهبود بازده تولید مثلی، نخست باید اطلاعات جامعی از دامداری ها در دست داشت. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد تولید­مثلی میش­های قزل در تعدادی از گوسفندداری های موجود در استان های آذربایجان شرقی و غربی انجام شد. روش کار: پس از طراحی پرسشنامه­ها، ۳۰ گله گوسفند نژاد قزل از مناطق مختلف استان آذربایجان­شرقی و استان آذربایجان­غربی (۱۵ گله در هر استان) به صورت تصادفی انتخاب شدند. سپس دامداران منطقه با استفاده از پرسشنامه مصاحبه شدند و اطلاعات مربوط به عملکرد تولید مثلی جمع آوری شد. نتایج پرسشنامه ها به صورت درصد (برای داده های طبقه بندی شده) و میانگین ±انحراف معیار (برای سایر داده ها) گزارش شدند. نتایج: بر اساس نتایج این پژوهش ۸۷ درصد سامانه های پرورش در دو استان روستایی بودند. متوسط شاخص های تولید مثلی در دو استان عبارت بود از: ۷۹ درصد نرخ آبستنی، ۶۵ درصد نرخ بره زایی، ۲۴ درصد چندقلو زایی، ۲۰ درصد استفاده از همزمان­سازی فحلی و ۱۷ ماهگی سن اولین جفت گیری میش ها. بر اساس نتایج، همبستگی منفی (۰۵/۰p <) بین سامانه پرورش و اندازه گله (با افزایش تعداد دام سامانه پرورش به سمت سامانه عشایری سوق پیدا کرده است) و بین اندازه گله و استفاده از همزمان­سازی فحلی وجود داشت که به معنای این است که در گله­های بزرگ تر سامانه پرورش به سمت سامانه عشایری سوق یافته است و در این نوع سامانه علاقه کمتری به استفاده از روش­های نوین همزمان­سازی فحلی وجود داشت. نتیجه گیری نهایی: نتایج کلی پژوهش حاضرعملکرد پایین تولید­مثلی در گله های گوسفند قزل استان آذربایجان­شرقی و غربی را نشان داد که ممکن است به علت استفاده کم از روش های همزمان­سازی فحلی و مدیریت ضعیف باشد. بنابراین به نظر می رسد با اطلاع رسانی در مورد روش های نوین همزمان سازی فحلی به گوسفندداران و بالا بردن سطح دانش آنها در این زمینه به همراه آموزش جیره نویسی و مدیریت دام هایی که همزمان سازی فحلی شده اند، بتوان بهبود عملکرد تولید­مثلی و سودآوری بالاتر را در سطح منطقه ایجاد کرد.

کلیدواژه ها:

آذربایجان شرقی ، آذربایجان غربی ، پرسشنامه ، گوسفند قزل ، عملکرد تولید مثلی ، همزمان سازی فحلی