تکیه دولت و مراسم مذهبی آن

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های علوم تاریخی، دوره: 6، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JHSS-6-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 249
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی گلجان

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس

سپیده افشاررضائی

دانشجوی دکتری تاریخ، دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

با روی کارآمدن دولت صفویه، رسمی شدن مذهب شیعه در ایران، سبک تازه­ای از عزاداری به نام روضه­خوانی و  نوعی نمایش مذهبی همراه با اشعار و متون مرتبط با واقعه کربلا با ایجاد تکیه­ها، حسینیه­ها و موقوفات به وجود آمد. این مراسم و آیین­ها در دوران قاجار برای کسب مشروعیت مردمی، با شدت و گسترش بیشتری دنبال می شد، در این زمان هر طبقه و صنف برای برگزاری عزاداری سعی می­کردند تا از طریق ساختن تکیه و وقف آن، اجر دنیوی و اخروی کسب کنند و نامی نیکو برای خود باقی بگذارند. تا این که ناصرالدین شاه دستور ساخت تکیه دولت را داد. پس از مرگ وی، جانشینانش به دلیل شرایط جامعه و حوادث مشروطه، نفوذ تئاترهای اروپایی و مخالفت بعضی از علما، نتوانستند به خوبی ناصرالدین شاه در تکیه دولت مراسم تعزیه را برپا کنند و تعزیه از این زمان رو به افول نهاد، تا این که سرانجام دستور تخریب آن در سال ۱۳۲۵ ه.ش، به منظور ساخت شعبه بانک ملی در بازار، صادر شد. ما در این مقاله برآنیم تا به انگیزه ساخت، معماری، نحوه برگزاری مراسم تعزیه در تکیه دولت و علل افول آن بپردازیم. 

کلیدواژه ها

تکیه دولت, تعزیه, ناصرالدین شاه قاجار

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.