بررسی روند تغییر ایدئولوژی سیاسی جنبش جنگل و پیامدهای آن

یکی از مسائل مهم پیرامون آسیب­شناسی جنبش جنگل، آسیب­شناسی ایدئولوژیک سیاسی آن است. زیرا از این دیدگاه جنبش چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این راستا، این پرسش مطرح است که ایدئولوژی سیاسی جنبش، از آغاز تا پایان، چه تغییراتی در روند خود داشته و این تغییرات چه تاثیراتی بر میزان مشروعیت و سرنوشت آن داشته است. برای بررسی این موضوع، نخست محورهای ایدئولوژی جنبش در سالهای اولیه مبارزه مورد مطالعه قرار میگیرد و در ادامه، روند دگرگونی های بهوجود آمده در آن و نیز علل و پیامدهای این دگرگونیها تا سال های پایانی جنبش مورد بررسی قرار خواهند گرفت. جنبش در شرایط بحرانی جنگ جهانی یکم که کشور مورد تاخت­و­تاز دول متخاصم قرار گرفته بود، پا به عرصه نهاد. در چنین شرایطی، مبارزه با بیگانگان، احیای استقلال کشور و نظام مشروطه، به عنوان محورهای اصلی ایدئولوژی سیاسی جنبش مطرح شدند. اما در روند مبارزه جنبش، حوادثی روی داد که نه­تنها جنبش را در موضع ضعیفی قرار داد، بلکه آن­ را از تحقق آرمانهای یاد شده نیز مایوس کرد. چنین شرایطی جنبش را به سوی همکاری با بلشویکها سوق داد. این همکاری سرانجام به تغییر ایدئولوژیک جنبش از مشروطه به «جمهوری شوروی» منجر گردید. چنین تغییری به زیان مشروعیت و پایگاه مردمی جنبش تمام شد و در نتیجه سرکوبی آن را نیز آسانتر کرد.

کلیدواژه ها:

جنبش جنگل ، ایدئولوژی ، اتحاد اسلام ، بلشویکها ، جمهوری شوروی