کامران ربیعی - دکترای جامعه شناسی دانشگاه اصفهان، ایران

   هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعه تاثیر توسعه اجتماعی اقتصادی بر تغییر تلقی افراد از چیستی خرافات است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه شهروندان ۱۵ سال به بالای استان اصفهان تشکیل می دهند. حجم نمونه پژوهش حاضر ۶۱۹۲ نفر بوده است و نمونهها به روش نمونهگیری سهمیهای و بر اساس سه متغیر سن، جنس و منطقه مسکونی در ۲۵ شهرستان و منطقه شهری استان اصفهان انتخاب شدند. پرسشنامه و سوالات باز آن از طریق مصاحبههای چهره به چهره تکمیل شدند. پژوهش بر اساس رویکردی عرفی به انجام رسیده و هدف آن نه شناسایی خرافات واقعی بلکه فهم تلقی افراد از باورهای خرافی خود، والدین و شهرستان محل سکونت خویش بوده است. نتایج نشان داد که برای سطوح مختلف توسعه، تفاوت هایی جدی در تلقی افراد از چیستی خرافات وجود دارد و وجه تمایز اصلی آن ها در نسبتهای به دست آمده «اعتقادات مذهبی» بود. ساکنان شهرستآن های دارای سطح توسعه اجتماعی اقتصادی بالاتر بیش از سایر شهرستآن ها باورهای مذهبی و مناسک مذهبی شهرستان محل سکونت خود را مورد بازاندیشی و نقد قرار میدهند.  

چیستی خرافه, توسعه اقتصادی اجتماعی, مدرنیزاسیون, رویکرد عرفی, تغییرات فرهنگی