کاوش باستان شناختی در محل کاخ جهان نمای اصفهان
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های ایرانشناسی، دوره: 9، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JISUT-9-1_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 369
نویسندگان
استادیار باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان
چکیده
کاخ جهاننما از بناهای شاخص دوران شاه عباس صفوی در ابتدای خیابان چهارباغ بود که توسط ظلالسلطان در سال ۱۳۱۴ قمری تخریب گردید. بنا بر اسناد تصویری و نوشتاری به عنوان یک کاخ دروازه مشابه با کاخ عالیقاپو، ورود به خیابان چهارباغ را برای اهل دربار ممکن میساخت. با توجه به مشخص بودن محدوده آن، شناسایی محل دقیق و چگونگی ساخت و تزیینات کاخ در فصل اول کاوش (اسفند ۱۳۹۳ تا اردیبهشت ۱۳۹۴) مد نظر قرار گرفت. به این ترتیب مشخص شد هشت پایه سنگی که بخشی از کاخ روی آنها قرار داشته بود محدوده شمالی ـ جنوبی آن را مشخص می کنند، همچنین شواهد مربوط به تزیینات بیرونی و داخلی کاخ و بخش هایی از کف پوش شمال کاخ تا حدودی وضعیت این بنای مربوط به قرن یازدهم هجری قمری را بازگو می کند. فهم محل دقیق شروع خیابان چهارباغ که بعد از کاخ شروع می شده است، طول شمالی ـ جنوبی کاخ و شواهد قبل از دوره صفوی و حتی قبل از اسلام نشان از اهمیت محوطه در مرکز شهر اصفهان دارد. در مطالعه اخیر تلاش شد تا با انطباق اسناد و منابع مکتوب، کاوش های میدانی و مطالعات آزمایشگاهی بتوان شناخت جامعی از این بخش دولت خانه صفوی و شهر اصفهان به دست آورد. بهعلاوه بررسی کنونی خبر از آن دارد که با وجود تخریب گسترده آثار در بعد از دوره صفوی و نوسازیهای شهری دوران اخیر، همچنان بر پایه مدارک باستانشناسی و انجام باستان شناسی شهری میتوان شواهد قابل قبولی از گذشته شهر به دست آورد که در فهم و شناخت آن راهگشا است و در منابع مکتوب نشانی از آنها یافت نمی شود.کلیدواژه ها
اصفهان, کاخ جهان نما, خیابان چهارباغ, دولتخانه صفوی, باستان شناسی شهریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.