عوامل موثر بر پذیرش لایحه نظارت هیئت مجتهدان بر مصوبات مجلس توسط جناح روشنفکر مجلس اول شورای ملی

مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این پرسش­ است که چگونه پس از پیروزی نهضت مشروطه و تشکیل مجلس، جناح روشنفکر مجلس اول شورای ملی که شامل طیفی از نمایندگان تندرو و قائل به جدایی دین از سیاست و عدم دخالت روحانیان در امور سیاسی بودند، حاضر به پذیرش لایحه هیئت مجتهدان طراز اول مبنی بر نظارت عده­ای از علما بر مصوبات مجلس گردیدند؟ مدعای مقاله چنین است که جناح روشنفکر بدون اعتقاد به نظارت علما بر مصوبات مجلس و تنها به منظور ساکت نمودن نیروهای مذهبی تن به تصویب لایحه هیئت مجتهدان طراز اول داد. بنابراین مقاله پیش رو با بهره­گیری از منابع اصلی و پژوهش­های انجام شده و تکیه بر رویکرد توصیفی تحلیلی موضوع را مورد ارزیابی قرار داده و به این نتیجه رسیده است که پس از ارائه لایحه هیئت مجتهدان طراز اول، نمایندگان جریان روشنفکر مجلس بر اثر فشارهای نیروهای مذهبی داخل و خارج از مجلس و نگرانی از تهمت بهایی و بی­دینی که آنها را تهدید می­کرد، ناگزیر به تصویب لایحه نظارت علما بر مصوبات مجلس شدند.

کلیدواژه ها:

شیخ فضل الله ، لایحه هیئت مجتهدان طراز اول ، جناح روشنفکر مجلس ، اصل دوم متمم قانون اساسی ، علما