واکاوی خط مشی سیاسی و اداری هخامنشیان در شبه جزیره عربستان

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های علوم تاریخی، دوره: 12، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JHSS-12-4_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 354
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمیدرضا پیغمبری

استادیار گروه تاریخ دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

چکیده

هخامنشیان چه مناطقی از شبه­جزیره عربستان را تحت­کنترل خود داشتند و نوع حاکمیت و شیوه اداره آن مناطق چگونه بوده است؟ محققان در­این­باره اختلاف­نظرهای فراوانی دارند. در پژوهش حاضر با مرور و بازبینی دیدگاه­های پژوهشگران پیشین تلاش شده است که با توجه به شواهد و مدارک تاریخی و باستان­شناختی جدید، خط مشی سیاسی و اداری هخامنشیـان درخصوص این سرزمین روشن گردد. یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که چون بخش­های بزرگی از شبه­­جزیره عربستان در این زمان تا اندازه زیادی ناشناخته و دور از دسترس بوده است، نباید آن را به­عنوان یک واحد جغرافیایی و سیاسی یکپارچه درنظر گرفت. چنین به­نظر می­رسد که عربستان در دوره هخامنشیان به بخش­های مجزایی از نظر اداری و سیاسی تقسیم شده بود: ساتراپی اربایه از جنوب سوریه و بیابان نقب تا شمال حجاز را شامل می­شد و برخی نواحی واقع در کرانه­های جنوبی خلیج فارس مانند بحرین (تیلیمن) و عمان (مک) هم واحدهای سیاسی مجزایی به­شمار می­رفتند. هخامنشیان کرانه­های جنوبی خلیج فارس را از طریق ساتراپی­های بابل و مکران (ساتراپی چهاردهم) اداره می­کردند و مناطق مواصلاتی شمال و غرب عربستان را با پیمان اتحادی که با اتحادیه قیداری بسته بودند تحت­نظارت داشتند. گسترش قنات­ها در عربستان و عایدات ناشی از جریان تجارت بخورات نشان می­دهد که میان دو طرف روابطی دوسویه و سودمند وجود داشته است.

کلیدواژه ها

هخامنشیان, عربستان, خلیج فارس, جاده بخورات, تیما, اتحادیه قیداری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.