تغییرات زمانی و مکانی ردپای اکولوژیکی و ارزش اقتصادی آب در محصول گوجه فرنگی در ایران

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 14، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_IDJ-14-6_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 540
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهرناز یحیی زاده

کارشناس ارشد، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

ام البنین بذرافشان

گروه مهندسی منابع طبیعی- دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

یحیی اسماعیلپور

گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس ،ایران

چکیده

در این مطالعه، تغییرات مکانی و زمانی اجزاء ردپای اکولوژیکی آب محصول گوجه فرنگی فاریاب و میزان ارزش اقتصادی آب مجازی طی دوره آماری ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ در استان های تولید کننده برآورد شده است. نتایج نشان داد متوسط ردپای اکولوژیکی آب در محصول مذکور ۲/۳۲۷ متر مکعب در هر تن است که به ترتیب سهم آب سبز، آبی و خاکستری ۶/۴، ۵/۸۳ و ۹/۱۱ درصد است که به ترتیب استان بوشهر (۸/۸۶ مترمکعب بر تن) و استان قم (۶/۷۷۱ مترمکعب بر تن) دارای کمترین و بیشترین ردپای آب در ایران هستند. بالاترین سهم آب سبز مربوطه به استان های بوشهر، جنوب کرمان، مازندران و هرمزگان و بیشترین سهم آب آبی مربوط به استان های لرستان، کهگیلویه و بویر احمد و خراسان رضوی است. متوسط ارزش اقتصادی آب مجازی گوجه فرنگی در ایران ۷۸/۰ دلار در هر مترمکعب است که به ترتیب بالاترین (۶۸/۱دلار برمترمکعب) و پائین ترین (۲۹/۰ دلار برمترمکعب) مربوط به بوشهر و کهکیلویه و بویراحمد است. متوسط سالانه حجم آب مجازی تولید گوجه فرنگی ۹/۳۹۲۵ میلیون متر مکعب است.سهم استان های قم، گیلان و خراسان جنوبی در صادرات آب مجازی بالاترین است. نهایتا نتایج این تحقیق مشخص کرد که با توجه به محدودیت آب و خاک در ایران، شاخص ردپای اکولوژیکی، میزان حجم آب مجازی و آگاهی از تجارت آب مجازی اطلاعات مفیدی را برای اولویت بندی کشت گوجه در مناطق مستعد ارائه می نماید و در نهایت پیشنهاد می شود که دیدگاه حاضر جهت تخصیص منابع آب کشاورزی و سیاستگذاری توقف و یا توسعه کشت در مقیاس استانی و ملی وارد گردد.

کلیدواژه ها

آب مجازی, ردپای آب, ارزش اقتصادی آب, گوجه فرنگی فاریاب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.