بررسی انتخاب پارامترهای روندیابی متفاوت بر روی دقت روندیابی سیل در رودخانه ها با استفاده از روش ماسکینگام کانژ

روندیابی سیلاب فرآیندی است برای بدست آوردن هیدروگراف سیلاب در نقاطی از پایین دست که دارای اهمیت می باشد. روش ماسکینگام کانژ از جمله روش های روندیابی سیل می باشد. در پژوهش حاضر، به بررسی دقت روش ماسکینگام کانژ در حد فاصل ایستگاه هیدرومتری ملاثانی در بالادست و ایستگاه هیدرومتری اهواز در پایین دست رودخانه کارون پرداخته شده است. بررسی های انجام شده نشان می دهد که؛ چنانچه به جای استفاده از مقدار ثابت برای پارامترهای روش ماسکینگام کانژ، از سه مقدار متفاوت برای آن ها استفاده شود و همچنین از روابط مربوط به موج یک طرفه (منوکلینال) جهت محاسبه سرعت موج سینماتیکی استفاده گردد، دقت روش ماسکینگام کانژ در برآورد هیدروگراف خروجی افزایش می یابد. به عبارت دیگر در پژوهش حاضر، هیدروگراف ورودی به سه ناحیه ی شروع، اوج و پایان سیل تقسیم بندی شده و برای هر یک از سه ناحیه مذکور مقادیر متفاوتی برای پارامترهای روش ماسکینگام کانژ محاسبه شده است و همچنین با استفاده از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO) مقدار گام زمانی (∆t) مربوط به سه ناحیه مذکور نیز بهینه یابی شده است که این کار باعث افزایش دقت روش ماسکینگام کانژ در برآورد هیدروگراف خروجی شده است. به طوری که میانگین خطای نسبی و خطای نسبی دبی اوج در حالت استفاده از روش معمول ماسکینگام کانژ با پارامترهای ثابت و گام زمانی ۱ ساعت به ترتیب برابر با ۶/۱۵ و ۷/۶۳ درصد محاسبه شده است، در حالی که مقادیر مذکور با استفاده از روش ارائه شده در پژوهش حاضر به ترتیب برابر با ۱/۶۹ و ۴/۰۹ درصد به دست آمده است.

کلیدواژه ها:

الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO) ، پارامترهای روندیابی متفاوت ، روش ماسکینگام کانژ ، روندیابی سیلاب ، موج یک طرفه (منوکلینال)