ستار جلیلیان - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
امیر سلطانی محمدی - دانشیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز. ایران
سعید برومند نسب - استاد گروه آبیاری وزهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

استفاده از دمای پوشش سبز برای برنامه ریزی آبیاری گیاهان یکی از روش هایی است که مورد توجه محققین قرار گرفته است. برای این منظور شاخص های متعددی ارائه شده است که از بین آن ها می توان به شاخص تنش آبی گیاه به روش ایدسو اشاره کرد. به منظور برنامه-ریزی آبیاری ذرت تابستانه در شرایط اقلیمی اهواز با استفاده از دمای پوشش سبز، چهار نوع رژیم آبیاری شامل I۰، I۱، I۲، I۳ به ترتیب ۱۲۰، ۱۰۰، ۸۰، ۶۰ درصد نیاز آبی گیاه در قالب یک طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. بر اساس نتایج، معادله خط مبنای بالا و پایین برای گیاه ذرت، برای تیمار I۱ (۱۰۰ درصد نیاز آبی) برای مرحله توسعه برابر ۸۹/۲ و (Tc-Ta)l.l =۱.۹۸۴-۰.۰۹۴۶VPD، برای مرحله میانی برابر ۴/۳ و (Tc-Ta)l.l =۳.۲۱۷-۰.۱۶۶۹VPD و برای مرحله نهایی رشد برابر ۲/۱ و (Tc-Ta)l.l =۱.۱۴۷-۰.۱۶۰VPD درجه سانتی گراد بدست آمد. شاخص تنش آبی کل دوره رشد برای تیمارهای ۱۲۰، ۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ به ترتیب برابر ۱۷/۰، ۲۲/۰، ۳۵/۰ و ۵۲/۰ محاسبه شد. رابطه شاخص تنش آبی گیاه و میزان رطوبت خاک برای تیمارهای مختلف آبیاری از همبستگی بالایی برخوردار بود و معادله شاخص تنش آبی با رطوبت خاک برای تیمار I۱ برای روز بعد و قبل از آبیاری به ترتیب برابر CWSI=۱.۸۲۹۶-۰.۰۵۸۶ɵv و CWSI=۱.۰۳۸-۰.۰۲۸۱ɵv به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که که با کاهش آب مصرفی، شاخص تنش آبی گیاه افزایش می یابد و با افزایش تنش آبی همبستگی بین شاخص CWSI و عمق آب موجود در خاک کاهش یافته به طوری که بیشترین R۲ (۹۷/۰) در تیمار I۰ و کمترین R۲ (۸۸/۰) در تیمار I۲ و I۳ بود. به طوری که نتایج این تحقیق تایید می کند شاخص تنش آبی گیاه ابزار مناسبی جهت برنامه-ریزی آبیاری و مدیریت بهینه آن در مزرعه می باشد.

برنامه ریزی آبیاری, شاخص تنش آبی, ذرت, دماسنج مادون قرمز, اهواز