علی عطایی - دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه علوم و مهندسی خاک
مهدی اکبری - دانشیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج- ایران
محمدرضا نیشابوری - استاد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
داوود زارع حقی - استادیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
اژدر عنابی میلانی - استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

در این تحقیق، توزیع شوری و رطوبت حاصل از کاربرد آب شور در سامانه آبیاری قطره ای سطحی (DI) و زیرسطحی (SDI) برای درختان پسته مورد بررسی قرار گرفت. از پاسخ گیاهی جهت تعیین پارامترهای مورد نیاز برای مدلسازی HYDRUS استفاده شد. دو پارامتر h_m۵۰ و 〖EC〗_۵۰ معادل کاهش ۵۰ درصد جذب آب ریشه به دلیل خشکی و شوری به ترتیب cm ۸۹۲۵ و dS/m ۷/۲۹ به دست آمد. مدل هایدروس توانست با دقت بالایی توزیع رطوبت و شوری را در ناحیه ریشه درختان پسته شبیه سازی نماید. نتایج نشان داد که کمترین میزان تجمع املاح در نزدیکی قطره چکان ها می باشد و با دور شدن از آن، شوری خاک افزایش می یابد. همچنین تعرق روزانه و جذب آب ریشه محاسبه شده توسط مدل با هدایت روزنه ای و جریان شیره آوندی همبستگی معنی داری را نشان داد. بر اساس نتایج هایدروس و اندازه گیری گیاهی، مشخص شد که جذب آب ریشه در SDI به طور معنی داری از DI بیشتر است که نشان می دهد SDI با کاهش تبخیر سطحی و توزیع مناسب رطوبت و شوری، باعث کاهش تنش رطوبتی می گردد. همچنین مشاهدات نشان داد که به علت کاهش رطوبت خاک، از روز پنجم آبیاری به بعد، جذب آب ریشه را با محدودیت مواجه می شود. لذا کوتاه تر کردن دور آبیاری برای جلوگیری از تنش رطوبتی ضروری می باشد.

پاسخ گیاه, تابع تنش رطوبتی, تعرق, هایدروس