توسعه مدل SWAT-LU برای بررسی و شبیه سازی علل افت تراز دریاچه ارومیه و ارزیابی اثربخشی راه کارهای مطرح در احیای آن )نقش عوامل انسانی و اقلیمی در تغییرات هیدرولوژیکی حوضه و دریاچه(
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 12، شماره: 5
- کد COI اختصاصی: JR_IDJ-12-5_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 345
نویسندگان
عضو هیات علمی، گروه فرآیندها و پیش بینی های هیدرواقلیمی، پژوهشکده منابع آب، موسسه تحقیقات آب
استاد گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس
استادیار گروه مهندسی منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
دانشیار گروه تحلیل سیستم ها، ارزیابی و مدل سازی یکپارچه، موسسه فدرال تحقیقات علوم و تکنولوژی سوئیس
چکیده
شناخت دلایل خشک شدن سریع دریاچه ارومیه در دهه گذشته و اثر کمی عوامل مختلف بر این روند، اولین گام در تدوین برنامه های مناسب برای بهبود شرایط آن می باشد که کمتر در قالب تحلیل های مستدل علمی مورد ارزیابی قرار گرفته است. از همین رو، تحقیق حاضر ارزیابی اثر کمی عوامل موثر بر تغییر بیلان آبی دریاچه را در دو دسته کلی تغییرات اقلیمی و دخالت های انسانی هدف قرار داده است. بدین منظور سناریوسازی حذف منفرد و توام تغییرات مولفه های مذکور در دوره زمانی شبیه سازی مدل SWAT-LU انجام شد و از مقایسه نتایج حاصل با شرایط موجود، اثر آن ها تعیین گردید. بطور خلاصه نتایج این تحلیل ها نشان داد که در دوره ۲۲ ساله منتهی به سال ۱۳۸۸، اثر تجمعی تغییرات اقلیمی و انسانی در کاهش جریان ورودی به دریاچه ارومیه تقریبا برابر بوده، اما به دلیل تشدید تغییرات اقلیمی در نیمه دوم این دوره، اثر عوامل اقلیمی بر کاهش حجم آب دریاچه بیشتر بوده است. همچنین تحلیل حساسیت هیدرولوژیکی حوضه آبریز دریاچه ارومیه نیز با استفاده از نتایج مدل نشان داد که کاهش نسبی جزیی در مقدار بارش بلندمدت حوضه منجر به کاهش نسبی بسیار بیشتری در آبدهی حوضه گردید که اثر آن به مراتب بسیار بیشتر از تغییرات دما خواهد بود. بروز روندهای اقلیمی ضعیف می تواند روندهای هیدرولوژیکی قابل توجهی را موجب گردد که همین مساله می تواند دلایل بروز خشکسالی های هیدرولوژیکی دهه اخیر در بخش هایی وسیعی از کشور را توضیح دهد.کلیدواژه ها
حساسیت هیدرولوژیکی, دخالت انسانی, دریاچه ارومیه, روندهای اقلیمیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.