بررسی تطبیقی داستان حضرت ابراهیم در متون تفسیری و عرفانی (تا قرن هفتم هجری)

سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 378

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_COTH-1-2_003

تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

ابراهیم(ع) یکی از پیامبران اولوالعزم است که نام او بارها در قرآن کریم ذکر شده است. او مسلمانی پاک دین است که به جز خالق احد، بر هیچ چیز دیگر سجده نکرد؛ پیامبری که مورد ابتلاء قرار گرفت و هر بار سربلند از آزمایش الهی، خود را به معبودش نزدیکتر یافت. او مقام خلت را از درگاه پروردگار خود گرفت و تاج خلیل الهی را بر سر نهاد (نساء، ۱۲۵) و آیین او در چند جای قرآن به صفت «حنیف» مزین شد (نساء، ۱۲۵؛ آل عمران، ۹۵؛ نحل، ۱۲۳). داستان زندگی او به صورت مفصل در قرآن کریم آمده است. متون تفسیری از جمله مهمترین منابع دینی مسلمین است که به تبع قرآن کریم به زندگی این پیامبر الهی پرداخته است. از سوی دیگر، عرفا نیز که همواره شخصیت های  قرآنی را به عنوان بهترین الگو معرفی می کنند، به شخصیت حضرت ابراهیم نگاهی ویژه دارند. از آنجا که این متون در ادب فارسی، اهمیت بسیاری دارد، توجه آنها به داستان این پیامبر الهی نیز مورد توجه قرار می گیرد. نگاه مفسران و عرفا به این داستان، اگر چه در اشاراتی کوتاه به هم شبیه است، اما در عمده مطالب با هم متفاوت است. در این مقاله، سعی شده است که یکی از مهمترین داستان های قرآن کریم در مهمترین منابع دینی و عرفانی (ادبی) بررسی گردد.

نویسندگان

حسین آقاحسینی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان

سمانه زراعتی

کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • تورات (عهد عتیق). (۱۸۳۹م). ترجمه توما رابنسن قسیس، لندن: دارالطباعه ...
  • انجیل عیسی مسیح. (۱۳۶۲). بی جا: انتشارات آفتاب عدالت، چ ...
  • ابوالفتوح رازی. (۱۳۸۳ق). تفسیر ابوالفتوح رازی، تصحیح علی اکبر غفاری، ...
  • ابونصر سراج. (۱۹۱۴م). اللمع فی التصوف، رنولد الن نیکلسون، تهران: ...
  • احمد جام نامقی. (۱۳۵۰). انس التائبین و صراط الله المبین، ...
  • روزبهان بقلی. (۱۳۶۶). عبهرالعاشقین، هنری کربین و محمد معین، تهران: ...
  • __________. (۱۳۵۵). روضه المذنبین و جنه المشتاقین، تصحیح علی فاضل، ...
  • ___________. (۱۳۴۳). حدیقه الحقیقه، به اهتمام علی موحد، تهران: بنگاه ...
  • سلمی، ابو عبدالرحمن. (۱۳۶۹). مجموعه آثار ابوعبدالرحمن سلمی، دوره دو ...
  • سنایی، مجدود بن آدم. (۱۳۶۲). دیوان، به اهتمام مدرس رضوی، ...
  • _____________ . (بی تا). لطیفه العرفان، اصفهان: مطبعه امامی ...
  • سور آبادی، ابوبکر عتیق. (۱۳۴۵). تفسیر قرآن کریم، تهران: انتشارات ...
  • ______________ . (۱۳۴۷). قصص قرآن مجید (برگرفته از تفسیر ابوبکر ...
  • سهروردی، شیخ شهاب الدین. (۱۳۶۴). عوارف المعارف، ترجمه منصور عبدالمومن ...
  • طباطبایی، محمد حسین. (۱۳۶۶). ترجمه تفسیر المیزان، تهران: بنیاد علمی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (۱۳۵۰). ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج ...
  • ______________ . (۱۳۵۸). ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج۲۱، ترجمه شیخ ...
  • طبری، عماد الدین. (۱۳۵۶). تفسیر طبری، به اهتمام حبیب یغمایی، ...
  • عبادی، قطب الدین. (۱۳۶۸). التصفیه فی احوال المتصوفه (صوفی نامه)، ...
  • عبدالقادر گیلانی. (۱۳۷۶). فتح الربانی، ترجمه محمد جعفر مهدوی، تهران: ...
  • عز الدین محمود کاشانی. (۱۳۸۵). مصباح الهدایه، عفت کرباسی و ...
  • عطار، شیخ فرید الدین. (۱۳۴۶). تذکره الاولیاء، تصحیح محمد استعلامی، ...
  • ____________ . (۱۳۷۱). جوهر الذات، تهران: نشر اشراقیه ...
  • ____________ . (۱۳۴۴). لسان الغیب، تصحیح احمد خوشنویس، تهران: انتشارات ...
  • ____________ . (۱۳۸۶). مصیبت نامه، تصحیح محمد رضا شفیعی کدکنی، ...
  • ____________ . (۱۳۸۳). منطق الطیر، تصحیح محمد رضا شفیعی کدکنی، ...
  • علاء الدوله سمنانی. (۱۳۶۹). مصنفات فارسی، به اهتمام نجیب مایل ...
  • عین القضات همدانی. (۱۳۶۲). نامه های عین القضات همدانی، به ...
  • غزالی، امام محمد. (۱۹۸۲م). مکاشفه القلوب المقرب الی حضرت علام ...
  • ____________ . (۱۳۶۴). کیمیای سعادت، به کوشش حسین خدیو جم، ...
  • ۳۲.قشیری، عبدالکریم. (۱۳۶۱). ترجمه رساله قشیریه، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، ...
  • محمد بن منور، محمد. (۱۳۶۶). اسرار التوحید ، محمد بن ...
  • مستملی بخاری، محمد. (۱۳۶۳). شرح تعرف، تصحیح محمد روشن، تهران: ...
  • مولوی، جلال الدین. (۱۳۵۸). فیه ما فیه، تصحیح بدیع الزمان ...
  • ____________ . (۱۳۶۳). مثنوی معنوی، دوره ۴جلدی، صحیح رینولد الن ...
  • میبدی، رشیدالدین. (۱۳۶۱). کشف الاسرار و عده الابرار، ۱۰ جلد، ...
  • نجم الدین رازی. (۱۳۶۵). مرصاد العباد، به اهتمام محمد امین ...
  • نجم الدین کبری. (۱۳۶۱). السایر الحایر، به اهتمام مسعود قاسمی، ...
  • نسفی، عزیزالدین. (۱۳۵۹). کشف الحقایق، به اهتمام احمد مهدوی دامغانی، ...
  • هجویری، علی بن عثمان. (۱۳۵۸). کشف المحجوب، تصحیح ژوکوفسکی، تهران ...
  • نمایش کامل مراجع