بررسی تطبیقی برسم در آثار دینی زرتشتی و نگاره های باستانی ایران
محل انتشار: مجله الهیات تطبیقی، دوره: 8، شماره: 18
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 553
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_COTH-8-18_009
تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
نمادها و عناصر دینی بخش جداییناپذیر و مقدس دین هستند که گاه نقش مرکزی در مراسم دینی دارند و ضمن اینکه نمادی از ایزد پرستش شده اند، حلقه پیوند نمادهای دیگر نیز هستند. برسم در زمره نمادها و عناصر دینی مقدسی است که در متون دینی و تاریخی و در نگارههای باستانی، حضوری پررنگ دارد و این موضوع به ما کمک می کند با بررسی تطبیقی متون و نگارهها، به این مسئله بپردازیم که برسم چه تطور و تحولی را در تاریخ ایران باستان سپری کرد. براساس متون زرتشتی، برسم، دسته یا شاخهای از گیاه یا درخت مقدس هوم یا انار بود که با اندازه و شمار مشخص، دینمرد زرتشتی در مراسم دینی و به قصد نیایش آفریدگار و ایزدانی که هستی انسانی و جانوری را ممکن ساختند، به کار می برد. گیاه برسم نماینده حضور عنصر اهورایی گیاهان و ایزد امرتات در مراسم دینی و ابزاری برای برپایی جشن آفرینش گیاه بود. نگارههای باستانی نیز گواهی متون زرتشتی درباره کاربرد برسم در مراسم دینی را تایید می کنند. اشیاء و نگارههای باستانی، از مفرغ های لرستان تا سنگ نگارههای دوران ساسانی، که بیشتر به مکان های دینی تعلق دارند، بر اهمیت دینی این عنصر مقدس در آیین های ایرانی تاکید دارند. گویا این شاخه مقدس، در تحول و تطور خود از مفرغ های لرستان تا سنگنگارههای ساسانی، از باورهای زرتشتی تاثیر گرفته است و در آخرین مراحل تحول خود، متاثر از سیاست های دینی و ایدئولوژی پادشاهی ساسانی، به نماد قدرت سیاسی و دینی/ روحانی شاهان تبدیل شد. این نوشتار با رویکردی توصیفی تحلیلی و بر مبنای مطالعه تطبیقی متون دینی - تاریخی و بررسی نگارهها و آثار باستانی به جامانده از ایران باستان نگاشته شده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی اصغر میرزایی
استادیار گروه تاریخ دانشگاه اراک، اراک، ایران
محمد میرزایی رشنو
دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :