احمد رضی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان

روش تحقیق در هر رشته دانشگاهی، چراغ راه پژوهشگر برای رسیدن به حقایق علمی است و در صورتی که درست انتخاب شود، موجب پیشرفت و نوآوری در آن رشته خواهد شد. هدف از این مقاله، شناسایی نوع و ویژگیهای روش تحقیق ویژه مطالعات ادبی است. برای دستیابی به این هدف ابتدا گونه های متنوع تحقیقاتی که در عرصه زبان و ادبیات فارسی وجود دارد، معرفی می شوند و آنگاه تاکید می شود که برای انتخاب روش مناسب باید پس از شناسایی نوع مساله تحقیق، به تبارشناسی آن پرداخت و آنگاه با توجه به اهداف و جنس مساله، روشی را برگزید. در این نوشتار، ضمن بیان ویژگیهای روش کیفی پژوهش، اغلب رویکردهای تحقیقاتی در عرصه ادبیات از نوع کیفی دانسته شده است. هدف در پژوهش کیفی رسیدن به قوانین ثابت نیست و پژوهشگر قصد ندارد با تعمیم یافته های خود به قانونی جهان شمول برسد، بلکه هدف او توصیف و فهم پدیده ها و در نهایت، رسیدن به الگوهاست. در این روش تاکید می شود که پژوهشگر برای دستیابی به فهم عمیق اثر ادبی باید با متن رابطه دوستانه برقرار کند و با خالق اثر همدردی کند.

روش تحقیق, پژوهش ادبی, ادبیات فارسی, پژوهش کیفی, میان رشته ای