محمدصادق خاتمی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
سلمان ساکت - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
سید جواد مرتضایی - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
ابوالقاسم قوام - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

در برخی از منابع کهن و متاخر، طریقه شرف الدین منیری (۶۶۱ ؟‑۷۸۲ ق) به سلسله سهروردیه و گاه چشتیه منسوب شده؛ حال آنکه به گواه آثار شیخ منیری و نیز بیشتر منابع هم روزگار او، شرف الدین به طریقه کبرویه فردوسیه منتسب بوده است. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به این مسئله کانونی، نادرستی انتساب شیخ منیری به سهروردیه و گاه چشتیه، پرداخته شده است تا افزون بر تبیین ضرورت مشخص کردن طریقه شیخ منیری به این پرسش ها نیز پاسخ داده شود: انتساب شرف الدین به سلسله ها در منابع به چند دسته تقسیم می شود؟ احتمالات برای شکل گیری و رواج این انتساب ها در چند رده دسته بندی می شود؟ بنابراین نخست با رجوع به یکی از ملفوظات شرف الدین با نام معدن المعانی (تالیف: پیش از ۱۵ شعبان ۷۴۹ ق) و دیگر منابع کهن و معاصر، نادرستی انتساب شیخ منیری به سهروردیه و گاه چشتیه گوشزد و سپس سه احتمال برای شکل گیری و رواج این انتساب ارائه شده است. همچنین در بخش سوم مقاله، به هدف پژوهش یعنی ارائه برخی از مهم ترین تاثیرپذیری های شرف الدین منیری از آثار نجم الدین کبری (۵۴۰‑۶۱۸ ق) و دیگر مشایخ کبرویه، که در مکتوبات صدی نمود یافته، پرداخته شده است تا انتساب فردوسیه به سلسله کبرویه به عنوان دستاورد برجسته این نوشتار بیش از پیش نمایان شود.

تصوف در هند, کبرویه, کبرویه فردوسیه, شرف الدین منیری, مکتوبات صدی, سهروردیه, چشتیه