تحلیل و تطبیق سه اصطلاح تمثل، التباس و منازله در نظام فکری عین القضات همدانی، روزبهان بقلی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: دو فصلنامه پژوهشهای ادب عرفانی (گوهر گویا)، دوره: 11، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JPLLU-11-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 211
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی نوری

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

سید محسن حسینی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

محمدرضا حسنی جلیلیان

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

محمد رحمانی

دانشجوی دکتری ادبیات عرفانی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

چکیده

عرفان و ادبیات عرفانی در قالب زبان و اصطلاحات ویژه ای تجلی یافته است. عارفان با بهره گیری از این زبان، تجربه ها و مکاشفات عرفانی خود را ثبت و بیان کرده اند. سه اصطلاح التباس و تمثل و منازله با ویژگی های مشترک بسیار، بیان کننده گونه هایی از تجربه رویت و کشف و شهود عرفانی اند. این سه اصطلاح تاویل پذیرند و در سطح رمزی یا محاکاتی زبان عرفان قرار می گیرند؛ و پیوند محکمی با مفاهیم محبت و عشق و تجلی الهی دارند. عارفان برخی از مهم ترین اندیشه های خود را در قالب این اصطلاحات بیان کرده اند. عین القضات همدانی مفهوم تمثل را اسرار بزرگ الهی می خواند و دریافتن عوالم دنیا و آخرت را به درک عالم تمثل وابسته می داند. روزبهان بقلی با تکیه بر اصطلاح التباس و کشف، حسن و جمال معشوق زمینی را تجلی جمال حق به شمار می آورد و شاهدبازی و عشق مجازی را جایز و حتی آن را تنها راه درک عشق حقیقی معرفی می کند. ابن عربی نیز در بیان نظریه حضرت خیال و عالم مثال، اصطلاح منازله را در نظام فکری وحدت گرایانه خود برجسته می کند. این اصطلاح بیانگر گونه ای تنزل یا فرود عوالم روحانی و تعالی انسان برای دست یابی به آن عوالم است. این مقاله به طور مقایسه ای این سه اصطلاح را در نظام فکری عین القضات همدانی و روزبهان بقلی و محی الدین بن عربی بررسی می کند.

کلیدواژه ها

التباس, تمثل, منازله, روزبهان بقلی, عین القضات همدانی, ابن عربی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.