حسن امیری بختیار
حسن امیری بختیار
محمدرضا کمالی
سحر عبدل زاده
مسعود شایسته
میرحسن موسوی

      سحر عبدل زاده، کارشناس ارشد نفت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران   محمد رضا کمالی، دانشیار پژوهشگاه صنعت نفت تهران *   حسن امیری بختیار، دکتری، شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، اهواز   مسعود شایسته، کارشناس ارشد، شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، اهواز   میر حسن موسوی، استادیار گروه مهندسی نفت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مسجد سلیمان     چکیده   بررسی پتانسیل هیدروکربورزایی سازندهای گدوان، کژدمی و پابده به عنوان سنگهای منشاء احتمالی در میدان عظیم نفتی آغاجاری با استفاده از دستگاه پیرولیز راک-اول ۶، نشان داد که سازندهای گدوان و بویژه کژدمی توانایی زایش هیدروکربور را پیدا نموده است. نتایج نشان می دهد که پتانسیل تولید هیدروکربور سازند گدوان در این میدان پایین بوده، در حالیکه سازندهای کژدمی و پابده از پتانسیل تولید خوبی برخوردار است. مواد آلی سازند گدوان، کژدمی و پابده بترتیب از نوع کروژن III ، II/III و II می باشد. نمونه های سازند گدوان و کژدمی با توجه به مقادیر T max دارای بلوغ حرارتی هستند که نشان دهنده ورود تمامی نمونه های این دو سازند به درون پنجره نفتی است، درصورتیکه سازند پابده نابالغ است و امکان زایش هیدروکربور را ندارد. منحنی تعیین رخساره آلی نیز نشان دهنده رخساره آلی C برای سازند گدوان، BC برای سازند کژدمی و B-BC برای سازند پابده بوده که نشانگر شرایط محیط دریایی نسبتا احیایی تا اکسیدان می باشد. در آخر از میان این سه سازند کاندید سنگ منشاء، سازند کژدمی را با توجه به مقدار کربن زنده، پتانسیل زایش و بلوغ حرارتی مناسب بعنوان سنگ منشاء میدان آغاجاری معرفی می نماید.     

واژه های کلیدی : پتانسیل سنگ منشاء, کروژن, بلوغ, پنجره نفتی, میدان نفتی آغاجاری