ارزیابی رخساره های رسوبی، وضعیت هیدروشیمیایی و درجه تحکیم یافتگی نهشته های تراورتن در چشمه ندوشن، شمال غرب یزد

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های چینه نگاری و رسوب شناسی، دوره: 36، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JSSR-36-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 348
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید محمدعلی موسوی زاده

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

وهاب امیری

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه یزد، یزد، ایران

مهدی ترابی-کاوه

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

در مطالعه حاضر به ارزیابی ویژگی های زمین شناسی چشمه تراورتن ساز ندوشن و نهشته های مربوط به آن پرداخته شد. تفکیک نوع چشمه های تراورتن ساز از طریق بررسی رخساره های آنها امکان پذیر است؛ ازاین رو در پژوهش حاضر، ویژگی یادشده برای تعیین نوع چشمه استفاده شد. بررسی ها، وجود ۱۳ رخساره رسوبی شامل ۵ رخساره زیستی و ۸ رخساره غیرزیستی را در تراورتن های مطالعه شده نشان دادند. رخساره های یادشده ویژگی چشمه های گرمابی را نشان و نوع چشمه را در رده چشمه های ترموژن قرار می دهند. تجزیه وتحلیل ترکیب شیمیایی آب چشمه نشان داد تیپ شیمیایی، NaCl است و به عبارت دقیق تر، آب این چشمه دارای رخساره شیمیایی Na-Ca-SO۴-Cl است. وجود کلسیم و سولفات به عنوان یون های ثانویه (پس از سدیم و کلراید) در نگاه اول بر احتمال وجود رسوبات ژیپسی یا انیدریتی دلالت دارد، اما با توجه به وجودنداشتن رسوبات حاوی سولفات در منطقه، می توان گفت برهم کنش آب با سیستم های ماگمایی مهم ترین منبع تامین کننده یون سولفات است. بررسی ویژگی های مهندسی تراورتن ها نشان داد با افزایش سن رسوبات تراورتنی، درجه تحکیم یافتگی آنها زیاد و سختی آنها بیشتر می شود. سختی رسوبات با افزایش فاصله از خروجی چشمه، روند افزایشی را نشان می دهد.

کلیدواژه ها

تراورتن, رخساره رسوبی, ترموژن, هیدروشیمی, یزد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.