برآورد کمی تهدیدها و فرصت های اصلاح قیمت آب کشاورزی در ایران (محدوده مطالعاتی مشهد-چناران)
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 10، شماره: 6
- کد COI اختصاصی: JR_IDJ-10-6_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 406
نویسندگان
استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
کمیابی و مصرف بی رویه آب در بخش کشاورزی یکی از مهم ترین چالشهای پیش روی برنامهریزان و سیاستگزاران محسوب میشود. به طوری که مدیریت تقاضای آب به عنوان رویکردی جدید جلوه نموده و در نتیجه قیمتگذاری آب به عنوان یکی از ابزارهای مهم مورد توجه میباشد. استفاده از سیاست های قیمتی برای مدیریت منابع آب، نه تنها بر روی تقاضای آب تاثیر گذار است، بلکه اثرات اقتصادی، اجتماعی و حفاظتی نیز خواهد داشت که باید مورد توجه قرار گیرند. این مقاله تلاش دارد آثار اقتصادی، اجتماعی و حفاظتی (تهدیدها و فرصتها) سیاستهای اصلاحی قیمت آب را در اراضی محدوده مشهد-چناران مورد بررسی قرار دهد. برای دستیابی به این هدف، در ابتدا سناریوهای قیمتی با توجه به هزینه تمام شده و ارزش اقتصادی آب محاسبه شد. سپس با استفاده از مدل برنامهریزی ریاضی مثبت و رهیافت حداکثر آنتروپی اثرات اقتصادی، اجتماعی و حفاظتی ناشی از اعمال سناریوهای طراحی شده در دو گروه از کشاورزان کم مصرف و پرمصرف آب بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان داد، قیمت فعلی بسیار پایین تر از هزینه تمام شده و ارزش اقتصادی آب است. از سوی دیگر دستیابی به قیمت های پوشش دهنده هزینه تمام شده و ارزش اقتصادی آب، پیامدهای منفی بر درآمد و سود کشاورزان و کاهش اشتغال در منطقه خواهد داشت، هرچند که این سیاستها توانستهاند بر مدیریت مصرف آب بخصوص در قیمت های بالاتر اثرگذار باشند. همچنین نتایج نشان داد، قیمت فعلی آب عملا کمکی به رفع بیلان منفی آب نمیکند درحالی که با اعمال قیمت آب معادل با هزینه تمام شده و ارزش اقتصادی آب، این مشکل به ترتیب بعد از ۶ و ۳ سال برطرف میشود با توجه به یافتهها، به منظور کاهش اثرات سیاستهای قیمتگذاری آب اجرای سیاستهای مکمل جهت حمایت از کشاورزان پیشنهاد شده است.کلیدواژه ها
برنامه ریزی مثبت, حداکثر آنتروپی, قیمت گذاری آب, مدیریت آباطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.