گزاره های انشایی در نفثه المصدور

نفثه ­المصدور یکی از متون برجسته تاریخی- ادبی دوره مغول است که هدف اصلی نویسنده آن، نه صرفا ثبت وقایع تاریخی بلکه حسب حال و بث­الشکوی و شرح مصائب خویش بوده است. از این رو، نویسنده برای گزارش احساسات و تمایلات عاطفی خود در چهارچوب بلاغت کلام و متکلم و اثرگذاری بر مخاطب، از مولفه­های گوناگونی بهره می­گیرد که یکی از مهم­ترین آنها کاربرد فراوان گزاره­های انشایی است. مقصود از گزاره انشایی، بیانی است که ذاتا محتمل صدق و کذب نیست بلکه بیانگر احساسات و عواطف گوینده یا نویسنده است. این مقاله درصدد است تا ضمن بررسی دقیق بسامدی و بلاغی گزاره­های انشایی موجود در نفثه­المصدور و دسته­بندی اغراض و معانی ثانوی آن­ها، این گزاره­ها را در پیوند با ذهنیات و عواطف نویسنده و فضای فکری و احساس­گرایانه کتاب تحلیل کند و بدین ترتیب، هم به خودآگاه و ناخودآگاه ذهنی مولف راه یابد و هم نقش این گزاره­ها را در ایجاد و گسترش فضای عاطفی و گفتمانی غالب بر اثر مشخص کند.  

کلیدواژه ها:

نفثه المصدور ، بلاغت ، گزاره های انشایی ، فضای عاطفی ، معانی ثانوی